Nurofen ilacının yan etkileri ve tüm tesirleri

[Doğuş Pertez]

Nurofen ilacını kullananlara yada kullanacak olanların merak ettiği sorular arasında bu ilacın yan etkileri nelerdir sorusu dikkatimiz çekiyor. Nurofen yan etkisi ve diğer tüm tesirleriyle ilgili bilgiler makalemizde yer alıyor.

NUROFEN COLD & FLU KULLANIMININ KARDİYOVASKÜLER VE SEREBROVASKÜLER SİSTEM ÜZERİNDE ETKİLERİ NEDİR?

1. Hipertansiyon ve/veya hafif ile orta derecede konjestif kalp yetmezliği hikayesi olan hastaların nurofen cold & flu tablet kullanırken uygun şekilde izlenmesi ve kendilerine durumlarına ilişkin önerilerde bulunulması gereklidir, çünkü NSAİİ tedavisi ile ilişkili olarak sıvı retansiyonu ve ödem bildirilmiştir.
2. Klinik çalışma verileri ibuprofen kullanımının, özellikle yüksek dozda (2400 mg/gün) ve uzun dönemli tedavide, arteriyel trombotik olaylarda (örneğin miyokard enfarktüsü ya da inme) küçük bir risk artışı ile ilişkili olabileceğini düşündürmektedir.
3. Bütünüyle ele alındığında, epidemiyolojik çalışmalar, düşük doz ibuprofenin (örn.<1200 mg/gün), özellikle miyokard enfarktüsü olmak üzere, arteriyel trombotik olay riskinde artış ile ilişkili olduğunu düşündürmemektedir.
4. Kontrol altında olmayan hipertansiyon, konjestif kalp yetmezliği, bilinen iskemik kalp hastalığı, periferik arter hastalığı ve/veya serebrovasküler hastalığı olan hastalar mutlaka dikkatli bir değerlendirme, kardiyovasküler olaylara yönelik risk faktörleri (örn. hipertansiyon, hiperlipidemi, diabetes mellitus, sigara kullanımı) olan hastalarda uzun dönemli bir tedaviyi başlatırken de değerlendirme yapılmalıdır.

NUROFEN COLD & FLU KULLANIMININ GASTROİNTESTİNAL SİSTEM ÜZERİNDE ETKİLERİ NEDİR?

1. NSAİ ilaçlarla tedavi edilen hastalarda herhangi bir zamanda, gastrointestinal kanama, ülserasyon ya da perforasyon gibi ciddi gastrointestinal toksisite oluşturabilir. Bu advers olaylar fatal (ölümcül) olabilir ve önceden uyarıcı bir semptom (belirti) vererek ya da vermeksizin veya önceden ciddi gastrointestinal olay öyküsü bulunarak ya da bulunmaksızın ortaya çıkabilir.
2. Gastrointestinal kanama riski, ülserasyon ya da perforasyon, ülser öyküsüne sahip hastalarda (özellikle kanama ya da perforasyon ile komplike olmuş ise) ve yaşlılarda, artan ibuprofen dozlarıyla birlikte daha yüksektir. Bu hastalarda tedaviye mümkün olan en düşük doz ile Nurofen cold & flu tablet tedavisine başlanmalıdır.
3. Gastrointestinal hastalık öyküsü olan hastalar, özellikle de yaşlı hastalar, tedavinin başlangıç dönemlerinde, olağandışı herhangi bir abdominal semptomu (özellikle gastrointestinal kanama) doktorlarına bildirmelidir.
4. Yaşlı hastalarda NSAİ ilaçlara karşı artan sıklıkta advers reaksiyon (özellikle ölümcül olabilen gastrointestinal kanama ve perforasyon) mevcuttur.

NUROFEN COLD & FLU KULLANIMININ BÖBREKLER ÜZERİNDE ETKİLERİ NEDİR?

1. Önemli ölçüde dehidratasyonu olan hastalarda ibuprofen tedavisi başlatılırken dikkatli olunmalıdır.
2. Diğer NSAİİ’ler ile olduğu gibi, uzun dönemli ibuprofen uygulması renal papiller nekroz ve başka patolojik renal değişiklikler ile sonuçlanmıştır.
3. Renal toksisite ayrıca renal prostaglandinlerin renal perfüzyonunun sürdürülmesini destekleyici bir rolü bulunan hastalarda görülmüştür. Bu hastalarda NSAİİ uygulaması prostaglandin sentezinde doza bağlı bir azalmaya, ve ikincil olarak böbrek yetmezliğini hızlandırabilen böbrek kan akımında azalmaya neden olabilir.
4. Böyle bir reaksiyon riski en yüksek olanlar, kalp yetmezliği ve karaciğer bozukluğu olanlar, diüretik ilaç ve ADE inhibitörleri alanlar ve yaşlılardır. NSAİİ tedavisinin kesilmesi genellikle tedavi öncesi duruma geri dönülmesini sağlar.

NUROFEN COLD & FLU KULLANIMIN HEMATOLOJİK SİSTEM ÜZERİNDE ETKİLERİ NEDİR?
İbuprofen, diğer NSAİİ’ler gibi, trombosit agregasyonunu inhibe edebilir ve kanama zamanını uzatabilir.

NUROFEN COLD & FLU KULLANIMIN NÖROLOJİK SİSTEM ÜZERİNDE ETKİLERİ NEDİR?
İbuprofen tedavisindeki hastalarda nadiren aseptik menenjit gözlenmiştir. Sistemik lupus eritematosus ve ilişkin bağ dokusu hastalıklarında daha büyük bir olasılıkla oluşmasına rağmen altta yatan kronik hastalığı olmayanlarda da aseptik menenjit bildirilmiştir.

NUROFEN COLD & FLU KULLANIMININ CİLT ÜZERİNDE ETKİLERİ NEDİR?

1. Çok ender durumlarda NSAİİ’lerin kullanımı ile ilişkili olarak, eksfolyatif dermatit, Steven-Johnson sendromu ve toksik epidermal nekroliz dahil olmak üzere, bazıları ölümcül olan ağır deri reaksiyonları bildirilmiştir.
2. Hastalarda bu tür reaksiyon riskinin, tedavinin erken dönemlerinde en yüksek olduğu görülmektedir. Olguların büyük bir çoğunluğunda reaksiyonun ortaya çıkışı, tedavinin ilk ayı içinde olmuştur.
3. Deri döküntüleri, mukozal lezyonlar ya da diğer aşırı duyarlılık bulguları belirir belirmez ibuprofen kesilmelidir.

NUROFEN COLD & FLU KULLANIMIN DİĞER SİSTEMLER ÜZERİNDE ETKİLERİ NEDİR?

1. Siklooksijenaz/prostaglandin sentezini inhibe eden ilaçların ovülasyonu etkileyerek kadın doğurganlığında hasara neden olabileceği sınırlı kanıtlarla gösterilmiştir. Bu durum ilacın kesilmesi ile düzelir.
2. Nurofen cold & flu, psödoefedrin içerdiğinden aritmiler, diabetes mellitus, hipertansiyon prostat hipertrofisi, böbrek yetmezliği, glokom ve tiroid fonksiyon bozukluğu olan hastalarda kullanımından kaçınılmalıdır. Tanısı konmuş veya şüpheli konjenital uzamış QT sendromu veya Torsades de Pointes hastalarında kullanımından kaçınılmalıdır.
3. Atletler psödoefedrin tedavisi alırken yapılan doping testi, pozitif sonuç verir.

HAMİLELİKTE VE EMZİKLİLİK DÖNEMİNDE NUROFEN COLD & FLU KULLANILIR MI?
Gebelik döneminde nurofen cold & flu tablet kullanılır mı? : Hayvanlardaki toksikoloji çalışmalarında teratojenik etkiler görülmemiş olmakla birlikte, gebelik sırasında mümkünse ibuprofen kullanımından kaçınılmalıdır. İnsanlarda ibuprofen uygulaması ile ilişkili olarak konjenital anomaliler bildirilmiştir; ancak bunların sıklığı azdır ve belirgin bir patern izlemedikleri görülmektedir. NSAİİ’lerin fötal kardiyovasküler sistem üzerindeki etkileri nedeniyle (duktus arteriyozusun kapanması) gebeliğin geç döneminde (3. trimester) kullanılması kontrendikedir (sakıncalıdır).
Emzirme döneminde Nurofen cold & flu tablet kullanılır mı? : Doğum ve doğum eylemi öncesinde ibuprofen kullanılmamalıdır. Laktasyon dönemi: Mevcut kısıtlı çalışmalarda, ibuprofen süte çok düşük konsantrasyonlarda geçmiştir ve süt emen bebeği olumsuz etkilemesi olasılığı uzaktır. Yine de, ibuprofenin emziren annelerde kullanılması önerilmemektedir. Psödoefedrin yüksek oranda süte geçmektedir. Bu nedenle emziren annelerde kullanılmamalıdır.

NUROFEN COLD & FLU TABLET’İN ARAÇ VE MAKİNE KULLANIMINA ETKİSİ NEDİR?
Bilinen bir etkisi yoktur.

NUROFEN COLD & FLU TABLET’İN YAN ETKİLERİ (ADVERS ETKİLER)
İbuprofen için bildirilen advers olayların paterni, diğer NSAİİ’ler ile bildirilenlere benzer niteliktedir.

İmmün sistem yan etkiler : İbuprofen tedavisi sonrası aşırı duyarlılık reaksiyonları bildirilmiştir. Bu reaksiyonlar, aşağıdaki şekillerde ortaya çıkabilirler:

a) Spesifik olmayan alerjik reaksiyon ve anafilaksi
b) Astım, astımda ağırlaşma, bronkospazm ya da dispne gibi solunum yolu tepkileri,
c) Çeşitli tiplerde döküntüler, pruritus, ürtiker, purpura, anjiyoödem ve çok ender olarak büllöz dermatozlar (Stevens-Johnson sendromu, toksik epidermal nekroliz ve eritema multiforme dahil).
Gastrointestinal yan etkiler :

1. En sık gözlenen advers olaylar gastrointestinal niteliktedir.
2. İbuprofen uygulamasından sonra bulantı, kusma, diyare, flatulans, konstipasyon, dispepsi, abdominal ağrı, melena, hematemez, ülseratif stomatit, gastrointestinal hemoraji ve kolit ve Crohn hastalığında alevlenme bildirilmiştir.
3. Daha seyrek olarak, gastrit, duodenum ülseri, gastrik ülser ve gastrointestinal perforasyon bildirilmiştir.
4. Epidemiyolojik veriler, yaygın olarak kullanılan, aspirin dışındaki yedi adet oral NSAİİ arasında ibuprofenin en düşük üst gastrointestinal toksisite riskine sahip ilaç olduğunu göstermektedir.

Kardiyovasküler yan etkiler :
NSAİİ tedavisi ile ilişkili olarak ödem, kan basıncında yükselme ve kalp yetmezliği bildirilmiştir.
Klinik çalışma verileri ve epidemiyolojik veriler ibuprofen kullanımının, özellikle yüksek bir dozda (2400 mg/gün) ve uzun dönemli tedavide, arteriyel trombotik olaylarda (örneğin miyokard enfarktüsü ya da inme) küçük bir risk ile ilişkili olabileceğini düşündürmektedir.

Genel bozukluklar ve uygulama yerine özgü tablolar :
İbuprofen tedavisi ile ilişkili olarak ödem bildirilmiştir.

NUROFEN COLD & FLU TABLET’İN SEYREK BİLDİRİLEN DİĞER YAN ETKİLER

• Kan ve lenfatik sistem bozuklukları : Trombositopeni, nötropeni, agranülositoz, aplastik anemi ve hemolitik anemi.
• Psikiyatrik bozukluklar : Depresyon konfüzyon, halüsinasyonlar, uyuklama, yorgunluk, kırıklık hali.
• Sinir sistemi bozukluklar: Baş dönmesi, baş ağrısı, sersemlik, parestezi.
• Göz bozuklukları : Görme bozuklukları, optik nörit.
• Kulak ve labirent bozuklukları : Vertigo, tinnitus.
• Hepatobiliyer bozukluklar : Hepatit, sarılık, karaciğer testlerinde anormallikler
• Deri ve derialtı dokusu bozuklukları : Fotosensitivite reaksiyonları
• Renal ve üriner bozukluklar : İnterstisyel nefrit, nefrotik sendrom ve böbrek yetmezliği dahil çeşitli böbrek nefrotoksisite formları. Psödoefedrin kullanımına bağlı olduğu kabul edilen advers reaksiyonlar ise aşağıda listelenmiştir.
• Metabolizma ve beslenme hastalıkları : Anoreksi
• Psikiyatrik hastalıklar : Halüsinasyon, huzursuzluk
• Sinir sistemi bozuklukları : Uyku bozukluğu
• Deri ve deri altı doku hastalıkları : Çeşitli deri döküntüleri, ağız kuruluğu ve çok seyrek olarak eritema multiforme ve epidermal nekroliz gibi cilt reaksiyonlarının ciddi formları oluşabilir.
• Böbrek ve idrar hastalıkları : Erkekte üriner retansiyon,
• Nurofen cold & flu kullanımına bağlı bazı aşırı duyarlılık reaksiyonları raporlanmıştır: non-spesifik alerjik reaksiyonlar ve anaflaksi, solunum sistemi reaktivitesi (astım, agreve astım, bronkospazm ve dispne gibi), çeşitli cilt reaksiyonları; kaşıntı, ürtiker, anjiyoödem ve daha nadir olarak eksfoliyatif ve büllöz dermatozlar (epidermal nekroliz ve eritema multiforme dahil olmak üzere).

BEKLENMEYEN BİR ETKİ GÖRÜLDÜĞÜNDE DOKTORUNUZA BAŞVURUNUZ.

NUROFEN COLD & FLU TABLET’İN İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ
Bazı hastalarda etkileşimler bildirildiği için, aşağıdaki ilaçların herhangi birisiyle tedavi edilmekte olan hastalarda dikkatli olunmalıdır:

• Aminoglikozitler : NSAİİ’ler aminoglikozitlerin atılımını azaltabilir.
• Anti-hipertansifler (Anjiyotensin Dönüştürücü Enzim (ADE) inhibitörleri gibi) : NSAİİ’ler antihipertansif etkiyi azaltabilir.
• Antikoagülanlar (örn. varfarin) : NSAİİ’ler antikoagülan etkiyi artırabilir.
• Antitrombositer ajanlar ve selektif serotonin geri-alım inhibitörleri (SSRI) : Gastrointestinal kanama riskinde artış.
• Aspirin : NSAİİ içeren başka ürünlerde olduğu gibi, artan advers etki potansiyeli nedeniyle, birlikte verilmemesi gerekmektedir.
• Bitkisel ekstreler : Ginkgo biloba, NSAİİ’lerdeki kanama riskini potansiyelize edebilir.
• Diüretikler : NSAİİ’ler diüretik etkiyi azaltabilir. Diüretikler NSAİİ’lerin nefrotoksisitesini artırabilir.
• Kardiyak glikozidler : NSAİİ’ler kardiyak yetmezliği alevlendirebilir, glomerüler filtrasyon hızını azaltabilir ve plazmadaki kardiyak glikozit düzeylerini artırabilirler.
• Kinolon türevi antibiyotikler : Hayvan verileri, NSAİİ’lerin, kinolon antibiyotikleri ile ilişkili konvülsiyon riskini artırabileceğine işaret etmektedir. NSAİİ ve kinolonları birlikte alan hastalarda konvülsiyon gelişme riski artabilir.
• Cox-2 inhibitörleri ve diğer NSAİİ’ler : Potansiyel aditif etkiler nedeniyle, selektif siklooksijenaz-2 selektif inhibitörleri dahil diğer NSAİİ’ler ile birlikte kullanımından kaçınılmalıdır.
• Kortikosteroidler : NSAİİ’ler ile gastrointestinal ülserasyon veya kanama riskinde artış.
• Lityum tuzları ve metotreksat : NSAİİ’ler eliminasyonda azalmaya neden olabilirler.
• Mifepriston : NSAİİ’ler mifepristonun etkilerini azaltabileceği için, mifepristondan sonraki 8-12 gün süreyle NSAİİ kullanılmamalıdır. Siklosporin: NSAİİ’ler ile nefrotoksisite riskinde artış görülür.
• Diğer analjezikler : İki veya daha fazla NSAİİ’nin beraber kullanımı önlenmelidir.
• Zidovudin : İbuprofen ile eş zamanlı tedavisi gören HIV (+) hemofiliklerde hemartroz ve hemoatom riskinde artış olduğuna dair çalışmalar bulunmaktadır.

NUROFEN COLD & FLU TABLET’İN DİĞER ETKİLEŞİMLERİ

• Nurofen cold & flu, diğer NSAİ ilaçlar ile veya diğer ibuprofen içeren ilaçlar ile birlikte kullanılmamalıdır.
• Nurofen cold & flu, MAOl’leri ile birlikte alınmamalıdır. MAOl’leri kullananlar, ilacı kestikten sonra 2 hafta beklemelidirler.
• Nurofen cold & flu, içeriğindeki psödoefedrinden dolayı antihipertansif ajanlarla veya trisiklik antidepresanlarla veya nazal dekonjestanlar, iştah baskılayıcılar veya amfetamin benzeri psikostimülanlar gibi diğer sempatomimetiklerle istenmeyen bir şekilde etkileşerek kan basıncının artmasına sebep olabilir. Psödoefedrin ile monoamin oksidaz inhibitörleri birlikte alınmamalıdır.
• Psödoefedrin diğer sempatomimetik ajanların etkisini arttırma potansiyeline sahiptir.
• Guanitidin, rezerpin ve metildopa ile birlikte kullanıldığında, psödoefedrinin etkisi azalabilir.
• Trisiklikantidepresanlarla birlikte kullanıldığında, psödoefedrinin etkisi azalabilir