Haydar
Emekli Yönetici
Yalnız Çocuk Büyüten Anneler
Anne olmak nasıl bir duygu ? sorusunun cevabını bir anne nasıl verir dersiniz… Harika ? ..Çok güzel ? ..Süper..?
“Düünyanınn en güzel duygusu..” olarak cevabınızı alabilirsiniz. Bebeği olacağını öğrendiği ilk andan itibaren bu farklı duyguları yaşamaya çoktan başlamıştır. Ay ay bebeğinin gelişimini heyecanla takip eder ve endişelerle karışan duyguları bebeğini ilk kucağına alacağı ana kadar yoğun bir biçimde hisseder.
Güzel duyguların içerisinde endişeler ve zorluklar da tek tek başlamış olur. Uykusuz gecen geceler.. ateşler.. hastalıklar…
Şimdi bu yazıyı okuyan çocuklarını büyütmüş annelerin de offf…offf… çok zor günlerdi.. dediklerini duyar gibiyim..
Anne; bebeğini büyütürken yakın çevrenin desteği çok önemlidir. Anlaşıldığını ve değer gördüğünü hisseden bir anne psikolojik ve fiziksel olarak daha rahat olacak , böylece enerjisini bebeğinin sağlıklı gelişimi için daha fazla kullanacaktır. Bu destek şansına sahip olamayan annelerin daha yorgun günler yaşayacağı beklenen bir sonuçtur.
Yakınları yanında olmayan anneye en büyük destek babadır. Eşine yeterli ilgi gösteren ve ona yardım eden bir babanın varlığı ne kadar bir şans olarak görülse de bebek fiziksel ve duygusal gereksinimleri açısından anneye ihtiyaç duyduğu için en büyük görev yine anneye düşmektedir.
Bebeğin doğumu ile birlikte annenin yaşadığı uykusuzluk, bedensel ve duygusal değişimler, bebeğine yetememe duyguları , emzirebilme endişeleri anneyi daha da gerginleştirebilmektedir. Bu duyguların doğum sonrasında daha az yaşanması için anne adayının hamileliği süresince bebek gelişimi ve bebek psikolojisi konularında önceden bilgi sahibi olması , ilgili güvenilir kaynakları incelemesi , hamileliğini takip eden doktoru ile iletişim halinde olması çok önemlidir. Kendine güvenen bir anne ; yaşayacağı her türlü zorluk karşısında gerekli sakinliği ve çabayı rahatlıkla gösterecektir.
Hamileliği devam ederken annelik – babalık kurslarına katılan annelerin kendine güveninin bebek doğduktan sonra daha fazla olduğunu gözlemlemekteyiz. Bebeğini nasıl yıkaması, beslemesi, uyutması gerektiğini bildiği için içi daha rahattır. Bu bilinçlilik annenin kendisini mutlu hissetmesini sağlayarak lohusalık döneminin daha rahat geçmesine zemin hazırlar.
Çocuğunu yalnız büyütmek zorunda kalan anneler çevresel destek alan annelere göre daha fazla gergin, sinirli ve mutsuz olabiliyor. Bu duyguları ortaya çıkaran en önemli etkenlerden biri annenin yeterince kendisine zaman ayıramamasıdır .
Bebekle birlikte annenin yaşam biçimi eskiye göre çok değişmiştir. Önceden rahatlıkla spor yapabilen, arkadaşları ile kahve keyiflerine katılan , eşi ile tatile çıkan, evde dergisini okuyabilen , mışıl mışıl uyuyan, giysilerine rahatlıkla sığan bir kadın yerine uykusuzluktan gözlerini kırpan, bebeğini emzirebilmek onu güzelce besleyebilmek için tüm bedenini uyanık tutmaya çalışan,daha vitaminli yemekler yapabilmek için sebzeleri birbirine karıştıran, bebeğinin öğle uyku saatini evi toplama , çamaşırları asma vakti olarak değerlendiren , beş dakika gözlerini kapattığında saatlerce uyumuş gibi kendini hisseden bir kadın gelmiştir. Bu günlük koşturma içerisindeki bir annenin bebeği gülümsediğinde, sizce anne ne kadar içten gülümseyebilir? Eminim bir çok anne bu güzel gülümseme karşısında tüm yorgunluğunu unuttuğunu ifade eder ama.. gerçek olan şey bedenin ve pilin bittiği, ertesi gün aynı şeylerin yeniden başlayacağıdır..
Bu yorgunlukların azalması ; bebek , anne ve baba için çok önemlidir. Bunun için kısa bir formül yaratabiliriz.
Kendine zaman ayıran + mutlu bir anne = sağlıklı gelişen bir bebek ve mutlu bir evlilik
Yalnız çocuk büyüten bir annenin yorgunluklarını azaltabilmesi için birkaç öneri sıralayabiliriz:
1) Aşırı titiz, düzenli ve hijyen bir anne olmayı bırakmak: Bu aşırı çabalar anne üzerindeki baskıyı arttırmaktadır. Önceden düzenli bir eve sahip olan anne bebeğin gelmesi ile dağınıklaşan ortamdan daha fazla rahatsızlık duymakta, kalan az zamanda toparlanamayan mutfak ve odalar annenin kendisini daha gergin hissetmesine neden olmaktadır. Oysaki bu durum anne tarafından bebek gelmeden önce kabullenilmelidir. Bebekle birlikte eski düzen kalmayacak ve eve harcanan zaman bebeğe verilecektir.
2) Bebeğin uyku saatlerini dinlenme zamanı olarak planlamak : Birçok annenin yaptığı en büyük hata bu noktadadır. Bu zamanları iş yaparak değerlendirmek yerine kısa uyku molaları, müzik dinleme ve dinlenme zamanı olarak değerlendirmek annenin ruh sağlığını olumlu etkileyecektir.
3) Bebekle geçirilen zamandan , oyunlardan keyif almak: Gün içerisinde bebeğin fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarının karşılandığı her anı oyun haline getirmek, onunla birlikte gülümsemek anneyi de psikolojik olarak rahatlatacaktır . Bedensel yorgunlukların azaltılması için keyifli dakikaların yatak oyunlarına dönüştürülmesi işe yarayacaktır.
4) Eşe olan ilgi ve eşle birlikte geçirilen zaman : Bebeğin aileye katılması ile birlikte evliliklerin birçoğunun zarar gördüğünü sıklıkla gözlemlemekteyiz. Bebeğin evliliğe güzel şeyler kattığı düşüncesi doğru olsa da artan sorumluluklarla birlikte eşlerin birbirine yeterli düzeyde zaman ayıramaması , ilginin bebeğe yönelerek eşe ilginin azalması paylaşımları azaltarak çatışmalara zemin hazırlamaktadır. Eşle yapılan günlük sohbetler,sevgi sözcükleri , dokunuşlar, bebeğin evliliğinize kattığı güzellikler karşılıklı olarak paylaşılmalıdır. Babalar ; bazen bebekler ile iletişim kurma zorlukları yaşayabilir. Ne yapacağı , onu nasıl kucağına alacağı , onunla nasıl oynaması gerektiği ile ilgili anne kadar becerikli olamayabilir. Bu konuda da eşe destek olunması ve bebekle iletişimin arttırılarak babaya da görev ve sorumlulukların verilmesi annenin kendine zaman ayırmasına ortam hazırlayacaktır.
5) Kendine bakımın azalmaması : Artan sorumluluklar, yorgunluk nedeni ile anne kendi ile yeteri kadar ilgilenmemektedir. Kendine bakmayan, kendisi için çaba göstermeyen anne zamanla depresyona girebilir.
6) Sosyal yaşamın bebekle birlikte kısıtlanmaması: Hamile kalmadan önce keyif aldığı aktiviteleri bebekle birlikte bitirmemek önemlidir. Çocuk doktorunun izin verdiği ortamlarda bu aktivitelere devam edilmesi annenin psikolojisi ve bedeninin dinlenmesi açısından da yararlı olacaktır.
Çalışan bir anne açısından çocuğunu yalnız büyütmek çok daha zordur. Çocuğunun gelişiminde yanında olamadığı , onunla yeterince ilgilenemediği düşüncesi ile yaşanan yoğun suçluluk duyguları annenin psikolojisini olumsuz etkiler. Çalışan anneyi psikolojik olarak rahatlatacak en önemli şey; çocuğuna bakan kişiye olan güvenidir. Bu kişi bir bakıcı, dadı veya anaokulu öğretmeni olabilir. Annenin bu kişilerle yakın , sıcak ve güven içeren bir iletişim biçimi kurması bu kişilerin de çocuğa ilgisini ve sevgisini pekiştirecektir.
Psk. Eda GÖKDUMAN Psikoloji
“Düünyanınn en güzel duygusu..” olarak cevabınızı alabilirsiniz. Bebeği olacağını öğrendiği ilk andan itibaren bu farklı duyguları yaşamaya çoktan başlamıştır. Ay ay bebeğinin gelişimini heyecanla takip eder ve endişelerle karışan duyguları bebeğini ilk kucağına alacağı ana kadar yoğun bir biçimde hisseder.
Güzel duyguların içerisinde endişeler ve zorluklar da tek tek başlamış olur. Uykusuz gecen geceler.. ateşler.. hastalıklar…
Şimdi bu yazıyı okuyan çocuklarını büyütmüş annelerin de offf…offf… çok zor günlerdi.. dediklerini duyar gibiyim..
Anne; bebeğini büyütürken yakın çevrenin desteği çok önemlidir. Anlaşıldığını ve değer gördüğünü hisseden bir anne psikolojik ve fiziksel olarak daha rahat olacak , böylece enerjisini bebeğinin sağlıklı gelişimi için daha fazla kullanacaktır. Bu destek şansına sahip olamayan annelerin daha yorgun günler yaşayacağı beklenen bir sonuçtur.
Yakınları yanında olmayan anneye en büyük destek babadır. Eşine yeterli ilgi gösteren ve ona yardım eden bir babanın varlığı ne kadar bir şans olarak görülse de bebek fiziksel ve duygusal gereksinimleri açısından anneye ihtiyaç duyduğu için en büyük görev yine anneye düşmektedir.
Bebeğin doğumu ile birlikte annenin yaşadığı uykusuzluk, bedensel ve duygusal değişimler, bebeğine yetememe duyguları , emzirebilme endişeleri anneyi daha da gerginleştirebilmektedir. Bu duyguların doğum sonrasında daha az yaşanması için anne adayının hamileliği süresince bebek gelişimi ve bebek psikolojisi konularında önceden bilgi sahibi olması , ilgili güvenilir kaynakları incelemesi , hamileliğini takip eden doktoru ile iletişim halinde olması çok önemlidir. Kendine güvenen bir anne ; yaşayacağı her türlü zorluk karşısında gerekli sakinliği ve çabayı rahatlıkla gösterecektir.
Hamileliği devam ederken annelik – babalık kurslarına katılan annelerin kendine güveninin bebek doğduktan sonra daha fazla olduğunu gözlemlemekteyiz. Bebeğini nasıl yıkaması, beslemesi, uyutması gerektiğini bildiği için içi daha rahattır. Bu bilinçlilik annenin kendisini mutlu hissetmesini sağlayarak lohusalık döneminin daha rahat geçmesine zemin hazırlar.
Çocuğunu yalnız büyütmek zorunda kalan anneler çevresel destek alan annelere göre daha fazla gergin, sinirli ve mutsuz olabiliyor. Bu duyguları ortaya çıkaran en önemli etkenlerden biri annenin yeterince kendisine zaman ayıramamasıdır .
Bebekle birlikte annenin yaşam biçimi eskiye göre çok değişmiştir. Önceden rahatlıkla spor yapabilen, arkadaşları ile kahve keyiflerine katılan , eşi ile tatile çıkan, evde dergisini okuyabilen , mışıl mışıl uyuyan, giysilerine rahatlıkla sığan bir kadın yerine uykusuzluktan gözlerini kırpan, bebeğini emzirebilmek onu güzelce besleyebilmek için tüm bedenini uyanık tutmaya çalışan,daha vitaminli yemekler yapabilmek için sebzeleri birbirine karıştıran, bebeğinin öğle uyku saatini evi toplama , çamaşırları asma vakti olarak değerlendiren , beş dakika gözlerini kapattığında saatlerce uyumuş gibi kendini hisseden bir kadın gelmiştir. Bu günlük koşturma içerisindeki bir annenin bebeği gülümsediğinde, sizce anne ne kadar içten gülümseyebilir? Eminim bir çok anne bu güzel gülümseme karşısında tüm yorgunluğunu unuttuğunu ifade eder ama.. gerçek olan şey bedenin ve pilin bittiği, ertesi gün aynı şeylerin yeniden başlayacağıdır..
Bu yorgunlukların azalması ; bebek , anne ve baba için çok önemlidir. Bunun için kısa bir formül yaratabiliriz.
Kendine zaman ayıran + mutlu bir anne = sağlıklı gelişen bir bebek ve mutlu bir evlilik
Yalnız çocuk büyüten bir annenin yorgunluklarını azaltabilmesi için birkaç öneri sıralayabiliriz:
1) Aşırı titiz, düzenli ve hijyen bir anne olmayı bırakmak: Bu aşırı çabalar anne üzerindeki baskıyı arttırmaktadır. Önceden düzenli bir eve sahip olan anne bebeğin gelmesi ile dağınıklaşan ortamdan daha fazla rahatsızlık duymakta, kalan az zamanda toparlanamayan mutfak ve odalar annenin kendisini daha gergin hissetmesine neden olmaktadır. Oysaki bu durum anne tarafından bebek gelmeden önce kabullenilmelidir. Bebekle birlikte eski düzen kalmayacak ve eve harcanan zaman bebeğe verilecektir.
2) Bebeğin uyku saatlerini dinlenme zamanı olarak planlamak : Birçok annenin yaptığı en büyük hata bu noktadadır. Bu zamanları iş yaparak değerlendirmek yerine kısa uyku molaları, müzik dinleme ve dinlenme zamanı olarak değerlendirmek annenin ruh sağlığını olumlu etkileyecektir.
3) Bebekle geçirilen zamandan , oyunlardan keyif almak: Gün içerisinde bebeğin fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarının karşılandığı her anı oyun haline getirmek, onunla birlikte gülümsemek anneyi de psikolojik olarak rahatlatacaktır . Bedensel yorgunlukların azaltılması için keyifli dakikaların yatak oyunlarına dönüştürülmesi işe yarayacaktır.
4) Eşe olan ilgi ve eşle birlikte geçirilen zaman : Bebeğin aileye katılması ile birlikte evliliklerin birçoğunun zarar gördüğünü sıklıkla gözlemlemekteyiz. Bebeğin evliliğe güzel şeyler kattığı düşüncesi doğru olsa da artan sorumluluklarla birlikte eşlerin birbirine yeterli düzeyde zaman ayıramaması , ilginin bebeğe yönelerek eşe ilginin azalması paylaşımları azaltarak çatışmalara zemin hazırlamaktadır. Eşle yapılan günlük sohbetler,sevgi sözcükleri , dokunuşlar, bebeğin evliliğinize kattığı güzellikler karşılıklı olarak paylaşılmalıdır. Babalar ; bazen bebekler ile iletişim kurma zorlukları yaşayabilir. Ne yapacağı , onu nasıl kucağına alacağı , onunla nasıl oynaması gerektiği ile ilgili anne kadar becerikli olamayabilir. Bu konuda da eşe destek olunması ve bebekle iletişimin arttırılarak babaya da görev ve sorumlulukların verilmesi annenin kendine zaman ayırmasına ortam hazırlayacaktır.
5) Kendine bakımın azalmaması : Artan sorumluluklar, yorgunluk nedeni ile anne kendi ile yeteri kadar ilgilenmemektedir. Kendine bakmayan, kendisi için çaba göstermeyen anne zamanla depresyona girebilir.
6) Sosyal yaşamın bebekle birlikte kısıtlanmaması: Hamile kalmadan önce keyif aldığı aktiviteleri bebekle birlikte bitirmemek önemlidir. Çocuk doktorunun izin verdiği ortamlarda bu aktivitelere devam edilmesi annenin psikolojisi ve bedeninin dinlenmesi açısından da yararlı olacaktır.
Çalışan bir anne açısından çocuğunu yalnız büyütmek çok daha zordur. Çocuğunun gelişiminde yanında olamadığı , onunla yeterince ilgilenemediği düşüncesi ile yaşanan yoğun suçluluk duyguları annenin psikolojisini olumsuz etkiler. Çalışan anneyi psikolojik olarak rahatlatacak en önemli şey; çocuğuna bakan kişiye olan güvenidir. Bu kişi bir bakıcı, dadı veya anaokulu öğretmeni olabilir. Annenin bu kişilerle yakın , sıcak ve güven içeren bir iletişim biçimi kurması bu kişilerin de çocuğa ilgisini ve sevgisini pekiştirecektir.
Psk. Eda GÖKDUMAN Psikoloji
