Doğuş Pertez
Admin
Sosyal Fobi ve İlaç Kullanımı
Fobiler en yaygın psikiyatrik hastalık grubudur. Hayat boyu fobi yaygınlığı % 33.4 olarak bulunmuştur. Bu oran sosyal fobi için % 111.5 dir. Özellikle sosyal fobinin te davisi son yıllarda tartışılan önemli bir konu haline gelmiştir ve bunun sonucu olarak farmakoterapötik dikkat bu hastalık üzerinde yoğunlaşmıştır
Sosyal fobinin tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır: Benzodiazepinler
-Antidepresanlar
-Buspiron
-Beta Blokerler
Benzodiazepinler: Özellikle yüksek potensli benzodiazepinler, örneğin klonaze-pam, alprazolam gibi, yüksek dozda ve uzun süreli kullanımda etkin bulunmuştur. Ancak bu ilaçların bağımlılık yapıcı etkisi ve sosyal fobide alkol ve madde kötü ye kullanımının yüksek oranlarda olduğu unutulmamalıdır.
Antidepresanlar: Sosyal fobi tedavisinde trisiklik, SSRI ve RIMA türü antidepresan ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçların hepsinde plaseboya üstünlük gösteril miştir. Ancak yüksek doz kullanımın da etkisiyle ve trisikliklerin rahatsız edici yan et kilerinin fazla olması nedeniyle ilaç bırakmanın fazla olduğu gözlenmektedir. Bir MA-Ol olan fenelzin ile RIMA olan moklobemid karşılaştırıldığında eşit düzeyde etkin bu lunmuştur. Moklobemidin düşük yan etkileri ve kullanım kolaylığı dolayısıyla bu hastalıkta başarılı bir şekilde kullanılabileceği gösterilmiştir. Aynı şekilde SSRI la-rm yüksek doz ve uzun süreli kullanımının da sosyal fobi tedavisinde etkinliği göste rilmiştir.
Buspiron: Anksiyolitik bir ilaç olan buspironun antifobik etkisi olmadığını öne sü ren araştırmacılar olduğu gibi, yüksek dozlarda kullanımının sosyal fobide etkin ola cağını belirtenler de vardır.
Beta Blokerler: Sosyal fobide kullanımlarının özellikle performans anksiyetesin-de etkili olabileceği bildirilmiştir. Bazı hallerde anksiyetenin fizyolojik be lirtilerinin giderilmesinin sosyal fobi tedavisinde dolaylı katkı sağlayacağı düşünüle rek kullanılabilir.
Ancak bütün Beta Blokerlerin aynı etkileri göstermeyebileceği unutulmamalıdır. Örneğin Atenolol ün plasebo ile karşılaştırıldığı bir çalışmada plaseboya üstünlüğü gösterilememiştir.
Özgül fobilerin tedavisinde benzer ilaçlar kullanılmakla beraber tedavi ağırlığı başta davranış tedavileri olmak üzere ilaç dışı tedavilerdir. Aynı şekilde sosyal fobi te davisinde de ilaca ilaveten davranışçı ve diğer tedaviler kullanılabileceği gibi , sadece dinamik tedavileri kullanan veya sadece kognitif davranışçı tedavilerle ba şarılı sonuçlara varanlar da vardır......
Sosyal fobinin tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır: Benzodiazepinler
-Antidepresanlar
-Buspiron
-Beta Blokerler
Benzodiazepinler: Özellikle yüksek potensli benzodiazepinler, örneğin klonaze-pam, alprazolam gibi, yüksek dozda ve uzun süreli kullanımda etkin bulunmuştur. Ancak bu ilaçların bağımlılık yapıcı etkisi ve sosyal fobide alkol ve madde kötü ye kullanımının yüksek oranlarda olduğu unutulmamalıdır.
Antidepresanlar: Sosyal fobi tedavisinde trisiklik, SSRI ve RIMA türü antidepresan ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçların hepsinde plaseboya üstünlük gösteril miştir. Ancak yüksek doz kullanımın da etkisiyle ve trisikliklerin rahatsız edici yan et kilerinin fazla olması nedeniyle ilaç bırakmanın fazla olduğu gözlenmektedir. Bir MA-Ol olan fenelzin ile RIMA olan moklobemid karşılaştırıldığında eşit düzeyde etkin bu lunmuştur. Moklobemidin düşük yan etkileri ve kullanım kolaylığı dolayısıyla bu hastalıkta başarılı bir şekilde kullanılabileceği gösterilmiştir. Aynı şekilde SSRI la-rm yüksek doz ve uzun süreli kullanımının da sosyal fobi tedavisinde etkinliği göste rilmiştir.
Buspiron: Anksiyolitik bir ilaç olan buspironun antifobik etkisi olmadığını öne sü ren araştırmacılar olduğu gibi, yüksek dozlarda kullanımının sosyal fobide etkin ola cağını belirtenler de vardır.
Beta Blokerler: Sosyal fobide kullanımlarının özellikle performans anksiyetesin-de etkili olabileceği bildirilmiştir. Bazı hallerde anksiyetenin fizyolojik be lirtilerinin giderilmesinin sosyal fobi tedavisinde dolaylı katkı sağlayacağı düşünüle rek kullanılabilir.
Ancak bütün Beta Blokerlerin aynı etkileri göstermeyebileceği unutulmamalıdır. Örneğin Atenolol ün plasebo ile karşılaştırıldığı bir çalışmada plaseboya üstünlüğü gösterilememiştir.
Özgül fobilerin tedavisinde benzer ilaçlar kullanılmakla beraber tedavi ağırlığı başta davranış tedavileri olmak üzere ilaç dışı tedavilerdir. Aynı şekilde sosyal fobi te davisinde de ilaca ilaveten davranışçı ve diğer tedaviler kullanılabileceği gibi , sadece dinamik tedavileri kullanan veya sadece kognitif davranışçı tedavilerle ba şarılı sonuçlara varanlar da vardır......
