hizan
Üye
Root olmak ya da olmamak – Avantajlar, dezavantajlar, sık sorulan sorular
Android ile yeni tanışmış ya da uzun süredir tanışmış olan kullanıcıların hep kafasını kurcalayan durumlardan biridir root olmak ya da root erişimi. “Yapmalı mıyım? Yaparsam ne olur? Yapmazsam ne olur? Telefonum uf olur mu? Polisler evi basar mı?..”
Root erişimi sağlayan ya da sağlamak isteyen kişilerin genel olarak yaptığı hatalardan biri tümden gelim yöntemini kullanmalarıdır. Yani bir cihazı aldığınızda bu erişimin avantajları ya da dezavantajları hakkında net bir bilgiye sahip olmayan kullanıcılar sizi psikolojik olarak bunu yapmaya zorlar ve siz de bunu yapıp yapmama konusunda bir baskı oluşur ama genel olarak ne işinize yarayacağını bile bilmeden bunu yaparsınız, daha sonra ne yapacağınızı aramaya başlarsınız.
Bu yanlışın kaynağı da kontrol manyağı insanlardan geliyor. Bir cihazı alıp, her yerini tek tek değiştirme ya da bozma merakı olan insanlardan. Mantıklı açıklama da genelde “Android özgür, istediğimi yaparım” olur. Peki bu kontrol manyaklığı ne kadar doğru? Dikkatinizi çekmek istediğim şey bu kontrol manyaklığının bir mühendislik harikası şeyler olmadığı yani alanın uzman yazılım mühendisleri tarafından ortaya çıkarılan yazılımlar, genel olarak kurcalama sevdalısı insanlar tarafından modifiye ediliyor ve burada bir şeyler yaratılmıyor, başkasının(uzman birinin) yarattığı ürün bozularak kişiselleştiriliyor. Bunun yapılmasında bir sakınca var mı? Tabii ki yok ancak bu merak, ihtiyacı olmayan insanları yanlış yola da sürükleyebilir. Kişiselleştirmek güzel ama herkes için değil.
Öncelikle root yetkisinden, root erişiminden ya da root olmaktan bahsedelim. Nedir bu? Oldukça basit, dosya sistemimizdeki kök dizini(root) ve alt dizinine yazma yetkisine kavuşmamız root yetkisi oluyor. Bu yetkiyle normalde okuma yetkimizin bile olmadığı dizinlere yazma izni bile elde edebiliyoruz. Bundan sonra ne yapıyoruz? Aslında bireysel olarak tek tek dosya yazmıyoruz, bu yetkiyi kullanan uygulamaları kullanıyoruz. Kimi sistemdeki ayarları okuyor, değiştiriyor ve kaydediyor; kimi de oldukça farklı bir ayar oluşturuyor ve sistemin onu kullanmasını sağlıyor; kimi de sistemi komple değiştiriyor. Yani artık sistem üzerinde her dosyayı kontrol etmek mümkün hale geliyor.
[h=3]Dezavantajlar[/h]Peki root erişimi için neden ek bir çaba harcıyoruz? Madem Android o kadar özgür, telefonunuzu bu özgürlüğü kullanmak için aldınız, peki neden böyle şeylerle uğraşıyoruzsunuz? Net cevap: Güvenlik. Root olduğunuzda güvenlik ihlali mi oluşuyor? Aslında evet ama
[h=3]Avantajlar[/h]İnsanlar neden cihazına root erişimi sağlıyor? Genel olarak bu sorunun cevabının eğlence olduğunu söyleyebilirim. Bir cihaz satın alıyoruz ve onlarca kişiselleştirme yaptıktan sonra hep aynı arayüzü, aynı uygulamaları görmekten sıkılıyoruz ve farklı maceralara atılmak istiyoruz. Örneğin Android 4.2′de kamera yeniliği görüyoruz ve ilgimizi çekiyor ve birkaç gün içinde bunun tüm cihazlara yüklenebilir versiyonu yayınlanıyor ve bunun için root erişimi gerekiyor, Android 4.2 sürümüne sahip olmadan onun yeniliğini test etme fırsatı yakalıyoruz.
Root erişiminin Android’e katkısı yadsınamaz bir gerçek. Örneğin Android 2.1 ve önceki sürümlerde root yetkisi olmadan ekran görüntüsü bile alınamıyordu. Temel olarak amaç eğlence olsa da root erişimi ham Android’in sunamadığı şeyleri de sunabiliyor. Birkaç güzellik örneği vermek gerekirse;
[h=3]Nasıl root erişimi sağlanır?[/h]Maalesef binlerce cihazın buluntuğu Android ekosisteminde “şöyle şöyle şöyle yapıp, şunu kopyalayıp yapıştır” gibi belirli adımları uygulayarak root erişimi sağlamak mümkün değil. Şu anda Nexus cihazları için bootloader kilidini açıp, gerekli binary dosyalarını flash’lamak root erişimi sağlamak için yeterli. Bunu orijinal yazılımın üstüne de yapabilirsiniz yani root erişimi için ROM yüklemenize gereki yok(ki
[h=3]Root erişimi ve cihazın garanti durumuna etkileri[/h]Root erişimi sağlamak isteyen çoğu kişinin kafasındaki soru işareti bu adımın garanti durumuna etkisi oluyor. Sadece root erişimi sağlamanın garantiye olumsuz bir etkisi yok ancak root erişimi sağlarken uyguladığımız adımlarda cihazımız garanti dışı kalıyor. Hangi adımlar? Bootloader kilidinin açılması ve custom recovery yüklenmesi. O zaman Samsung kullanıcıları çok mu şanslı, bunları yapmadan da root olabiliyorlar? Hayır, Samsung’ta da sayaç faktörü var ve ODIN yazılımı ile yapılan her flash’lamada bu sayaç çalışıyor.
[h=3]Garanti durumunu düzeltmek için ne yapmamız gerekiyor?[/h]Eğer Nexus kullanıcısıysanız, şanslısınız.
[h=3]Root olmak ya da olmamak?[/h]Tamamyla size kalmış bir olay ama genel olarak “olmak” tarafında bir gereklilik olmuyor. Eğer eğlenmek, Android’i kurcalamak gibi bir merakınız varsa, durmayın. Ama sürekli yanınızda önemli bilgilerinizle taşıdığınız ve stabil durumda olmasına ihtiyaç duyduğunuz cihazlarda bu tür şeylerle uğraşmayın(sadece tavsiye). İyi bir telefon seçimi yaparsanız root erişimine de ihtiyacınız o kadar az olacaktır.
Eğer root olmak/root erişimi/root yetkisi gibi konularda herhangi bir sorunuz varsa(telefonum şu, nasıl root olurum şeklinde olmayan) yanıtlayıp, gerekirse yazıya eklemekten mutluluk duyarım.
NOT: alıntı.
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
Bu yanlışın kaynağı da kontrol manyağı insanlardan geliyor. Bir cihazı alıp, her yerini tek tek değiştirme ya da bozma merakı olan insanlardan. Mantıklı açıklama da genelde “Android özgür, istediğimi yaparım” olur. Peki bu kontrol manyaklığı ne kadar doğru? Dikkatinizi çekmek istediğim şey bu kontrol manyaklığının bir mühendislik harikası şeyler olmadığı yani alanın uzman yazılım mühendisleri tarafından ortaya çıkarılan yazılımlar, genel olarak kurcalama sevdalısı insanlar tarafından modifiye ediliyor ve burada bir şeyler yaratılmıyor, başkasının(uzman birinin) yarattığı ürün bozularak kişiselleştiriliyor. Bunun yapılmasında bir sakınca var mı? Tabii ki yok ancak bu merak, ihtiyacı olmayan insanları yanlış yola da sürükleyebilir. Kişiselleştirmek güzel ama herkes için değil.
Öncelikle root yetkisinden, root erişiminden ya da root olmaktan bahsedelim. Nedir bu? Oldukça basit, dosya sistemimizdeki kök dizini(root) ve alt dizinine yazma yetkisine kavuşmamız root yetkisi oluyor. Bu yetkiyle normalde okuma yetkimizin bile olmadığı dizinlere yazma izni bile elde edebiliyoruz. Bundan sonra ne yapıyoruz? Aslında bireysel olarak tek tek dosya yazmıyoruz, bu yetkiyi kullanan uygulamaları kullanıyoruz. Kimi sistemdeki ayarları okuyor, değiştiriyor ve kaydediyor; kimi de oldukça farklı bir ayar oluşturuyor ve sistemin onu kullanmasını sağlıyor; kimi de sistemi komple değiştiriyor. Yani artık sistem üzerinde her dosyayı kontrol etmek mümkün hale geliyor.
[h=3]Dezavantajlar[/h]Peki root erişimi için neden ek bir çaba harcıyoruz? Madem Android o kadar özgür, telefonunuzu bu özgürlüğü kullanmak için aldınız, peki neden böyle şeylerle uğraşıyoruzsunuz? Net cevap: Güvenlik. Root olduğunuzda güvenlik ihlali mi oluşuyor? Aslında evet ama
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
veya
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
gibi uygulamalar her root erişimi isteğini kontrol altına alıyor, yani cevap hayır. Peki nasıl güvenlik ihlali oluşuyor? Root yetkisi verdiğiniz uygulamalar bu yetkiyi ihlal edebilir. Google Play Store’dan indirdiğiniz bir uygulamada bu pek rastlanan bir şey olmasa bile Android uygulamaları dışarıdan(sideload) olarak yüklenebildiği için uygulamalar root erişimini kötü amaçla kullanabilir. Bunlar her ne kadar düşük ihtimaller de olsa, varlığı inkar edilemeyecek şeyler. Bir başka güvenlik faktörü de cihazınızın ele geçirilmesinde yani insan faktörü ortaya çıkıyor. Cihazınızı ele geçiren kişi eğer root erişimine sahipse tüm verilerinizi başka kaynaklara aktarabilir ve eğer önemli verilere sahipseniz bu konuda başınız yanabilir.[h=3]Avantajlar[/h]İnsanlar neden cihazına root erişimi sağlıyor? Genel olarak bu sorunun cevabının eğlence olduğunu söyleyebilirim. Bir cihaz satın alıyoruz ve onlarca kişiselleştirme yaptıktan sonra hep aynı arayüzü, aynı uygulamaları görmekten sıkılıyoruz ve farklı maceralara atılmak istiyoruz. Örneğin Android 4.2′de kamera yeniliği görüyoruz ve ilgimizi çekiyor ve birkaç gün içinde bunun tüm cihazlara yüklenebilir versiyonu yayınlanıyor ve bunun için root erişimi gerekiyor, Android 4.2 sürümüne sahip olmadan onun yeniliğini test etme fırsatı yakalıyoruz.
Root erişiminin Android’e katkısı yadsınamaz bir gerçek. Örneğin Android 2.1 ve önceki sürümlerde root yetkisi olmadan ekran görüntüsü bile alınamıyordu. Temel olarak amaç eğlence olsa da root erişimi ham Android’in sunamadığı şeyleri de sunabiliyor. Birkaç güzellik örneği vermek gerekirse;
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
ile uygulamalarımızı yedekleyebiliyor ve yönetebiliyoruz(kullanmadığımız gereksiz sistem uygulamalarını dondurma ya da silme gibi),
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
ile reklamları yok edebiliyoruz(
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
nı kullanıyorsanız yapmayın bunu ) ,
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
ve root erişimi gerektiren çeşitli eklentileriyle sistemimizi otomatiğe bağlayabiliyoruz, çeşitli kernel uygulamalarıyla cihazımızdaki işlemciye ait ayarları değiştirebiliyoruz… Bunlar sadece popüler örnekler ve root erişimi gerektiren binlerce uygulamayı
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
‘dan edinebilirsiniz.[h=3]Nasıl root erişimi sağlanır?[/h]Maalesef binlerce cihazın buluntuğu Android ekosisteminde “şöyle şöyle şöyle yapıp, şunu kopyalayıp yapıştır” gibi belirli adımları uygulayarak root erişimi sağlamak mümkün değil. Şu anda Nexus cihazları için bootloader kilidini açıp, gerekli binary dosyalarını flash’lamak root erişimi sağlamak için yeterli. Bunu orijinal yazılımın üstüne de yapabilirsiniz yani root erişimi için ROM yüklemenize gereki yok(ki
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
). Samsung cihazlarında ODIN yazılımı ile cihazınızı Download moda alıp, sadece gerekli paketi flash’layarak saniyeler içinde root erişimi sağlayabilirsiniz. HTC cihazlarında Nexus’lardaki adımın aynısı geçerlidir. Hangi cihaza sahip olursanız olun ufak bir Google aramasıyla zaten detaylara ulaşacaksınız.[h=3]Root erişimi ve cihazın garanti durumuna etkileri[/h]Root erişimi sağlamak isteyen çoğu kişinin kafasındaki soru işareti bu adımın garanti durumuna etkisi oluyor. Sadece root erişimi sağlamanın garantiye olumsuz bir etkisi yok ancak root erişimi sağlarken uyguladığımız adımlarda cihazımız garanti dışı kalıyor. Hangi adımlar? Bootloader kilidinin açılması ve custom recovery yüklenmesi. O zaman Samsung kullanıcıları çok mu şanslı, bunları yapmadan da root olabiliyorlar? Hayır, Samsung’ta da sayaç faktörü var ve ODIN yazılımı ile yapılan her flash’lamada bu sayaç çalışıyor.
[h=3]Garanti durumunu düzeltmek için ne yapmamız gerekiyor?[/h]Eğer Nexus kullanıcısıysanız, şanslısınız.
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
adımları takip ederek cihazınızı orijinal haline çevirebilirsiniz. HTC kullanıcısıysanız, yandınız. Cihazınıza ait RUU bulmalı ve çeşitlik cinliklerle bunu yüklemeye çalışmalısınız(bol şans). Samsung kullanıcısıysanız orijinal KIES yazılımını flash’layıp, sayacı sıfırlamanız(Google en büyük yardımcınız) size yardımcı olacaktır.[h=3]Root olmak ya da olmamak?[/h]Tamamyla size kalmış bir olay ama genel olarak “olmak” tarafında bir gereklilik olmuyor. Eğer eğlenmek, Android’i kurcalamak gibi bir merakınız varsa, durmayın. Ama sürekli yanınızda önemli bilgilerinizle taşıdığınız ve stabil durumda olmasına ihtiyaç duyduğunuz cihazlarda bu tür şeylerle uğraşmayın(sadece tavsiye). İyi bir telefon seçimi yaparsanız root erişimine de ihtiyacınız o kadar az olacaktır.
Eğer root olmak/root erişimi/root yetkisi gibi konularda herhangi bir sorunuz varsa(telefonum şu, nasıl root olurum şeklinde olmayan) yanıtlayıp, gerekirse yazıya eklemekten mutluluk duyarım.
NOT: alıntı.