Haydar
Emekli Yönetici
Behçet hastalığının belirtileri nelerdir?
Behçet hastalığının belirtileri, tanımı, bulgular,
nedenleri yani kısacası behçet hastalığı ile alakalı tüm bilinmesi gerekenleri uzmanlar
açıklıyor…
TANIMI : İlk defa 1937 yılında bir Türk doktoru olan
Hulusi BEHÇET tarafından teşhis edilen ve bu
nedenle uluslararası tıp camiasında Behçet
Hastalığı ya da Behçet Sendromu olarak
adlandırılan hastalık; özellikle deri altı, göz,
beyindeki kan damarlarının iltihaplanmasına yol açan, sebebi bilinmeyen. nadir görülen,
bağışıklık sistemi ile ilgili bir hastalıktır. Daha çok 30-40 yaşlarında ve erkeklerde
görülür. Behçet Hastalığı başta Türkiye olmak
üzere Çin’e kadar uzanan İpek Yolu üzerindeki
ülke insanlarında diğer ülkelere nazaran daha
sıkça rastlanmaktadır, fakat yine de dünyanın
her yerinde Behçet Hastalığı görülmektedir. Dünya´da en çok Japonya, Türkiye ve İsrail´de
görülür. ABD’de de yaklaşık 20.000 kişi Behçet
hastasıdır. Bu sebeple hastanın ırkına ve
bulunduğu ülkeye bakılmaksızın Behçet
Hastalığı ihtimali mutlaka değerlendirilmelidir. Behçet hastalığı bulaşıcı değildir. Her ne kadar
hastalığın kalıtımsal olduğuna dair şüpheler
olda da bu sav ispatlanmış değildir. İki
kardeşten biri Behçet hastası iken diğeri gayet
sağlıklı olabilir. BELİRTİ ve BULGULARI : Behçet hastalığı kendine özgü belli bulguların
varlığı ile teşhis edilir. Majör kriterler denen ve
bu hastalıkta görülen belirti ve bulgular
şunlardır: - Ağızdaki tekrarlayan aftlar (aftöz ülserler) - Göz belirtileri : İritis, iridosiklitis, hipopiyon - Genital bölgedeki yaralar ve nongonakoksik
üretrit - Deri lezyonları : Eritema nodosum, yüzeyel
tromboflebit, deride püstüller, deride paterjik
reaksiyon Behçet Hastalığı esas olarak bir damar
iltihabıdır Bu nedenledir ki bulgular, damar
iltihabının olduğu yere göre ortaya çıkar. Bulguların tümünün aynı anda ortaya çıkması
şart değildir. Bazı bulgular hastalığın ilk
yıllarında yok iken birkaç sene sonra ortaya
çıkabilir. Bu nedenle bulgular ortaya çıktıkça bir
yerlere yazılması ve dökümante edilmesi
önemlidir. Bir doktorun görmesi için örneğin deride çıkan yaraların fotoğrafı çekilebilir.
Behçet Hastalığında görülen bazı bulgu ve
belirtiler aynı zamanda Lupus, Lyme ve Crohn
gibi hastalıklarda da görülebilmektedir. Behçet
Hastalığı teşhisi konmadan önce diğer hastalık
olasıklıklarını dikkate almak ve değerlendirmek için kan testleri ve/veya biyopsiler yapmak
gerekir. Teşhiste yararlı olan fakat Behçet
Hastalığının kriteri olarak kabul edilmeyen
diğer belirti ve bulgular ise şunlar olabilir; - Subkutanöz tromboflebit (deri yüzeyinin
altındaki bir damarın enflamasyonu) - Arteriel tromboz (Derinin iyice altında yer alan
bir damarın trombozu; bunun sonucunda
kanın pıhtılaşması) - Epididimit (testisin üzzerinde yer alan
epididim´in iltihabı) - Arterial oklüzyon - Merkezi sinir sisteminin tutulumu (harekette
veya konuşmada güçlük yaşanması gibi
bulgular) - Şiddetli baş ve boyun ağrısı (aseptik menenjit
ihtimali) - Eklem ağrıları veya artirit - Hastanın ailesinde de Behçet Hastalığının
olması Bunların yanısıra aynı zamanda aşırı yorgunluk
hissedilebilir; yorgunluk bir çok bağışıklık
sistemi hastalığında olduğu gibi hastalığın
bulgularını ağırlaştırabilir. TEŞHİSTE KULLANILAN TESTLER : Günümüzde Behçet hastalığı için kabul görmüş
tek test paterji testidir. Steril saline çözültesinin
deri altına enjekte edilmesinden 24-48 saat
sonra bir papül yada püstül oluşması testin
pozitif olduğunu gösterir. Testin sağlıklı olması
için paterji testinin aktif Behçet semptomları görüldüğü zaman yapılması gerekir. Yine de
aktif semptomlar görülmesine rağmen paterji
testinin sonucu pozitif olmayabilir. Paterji
testinin pozitif çıkması tek başına Behçet teşhisi
konması için yeterli değildir ve mutlaka diğer
belirtilerle birlikte değerlendirilmelidir. Test negatif çıksa bile, bir çok Behçet hastasında
enfeksiyon sahasında enflamasyon reaksiyonu
görülebilir. Teşhis için kullanılan bir başka araç
ise kan alınarak bakılan hastanın HLA doku
tipinin araştırılmasıdır. Bazı HLA doku tipleri
Behçet hastalarında daha sık görülmektedir. Bu tipler HLA-B5 ve HLA-51 dir (ve diğer çok
görülen alt gruplar); fakat Behçet teşhisi
konması için bu HLA tiplerinin olması şart
değildir. Yeni yapılan çalışmalar MICA geninin
(A6 allele) teşhis için HLA doku tiplerin daha da
yararlı olduğunu ortaya koymuştur. Şu an için Behçet teşhisi için özgül olarak
kullanılan bir laboratuvar testi yoktur. Rutin
(her hastaya yapılan) tahlillerden
Sedimantasyon (kanın çökme hızı) bazı
hastalarda hastalığın alevlendiği dönemlerde
artmaktadır fakat bu durum tüm hastalar için genellenemez. Bazı enzim düzeyleri de
değişikliğe uğramaktadır. Bir çok hastanın test
sonuçları gayet normal çıksa da hastada ağır
semptomlar görülebilir. NEDENLERİ : Behçet hastalığının kesin ve belirlenmiş bir
nedeni henüz bulunamamıştır. Ancak bir çok
uzman hastalığa yatkın insanlarda hastalığı
başlatan (daha doğrusu tetikleyen) bir dış etki
ya da virüslerden şüphelenmektedir. TEDAVİ : Hastalığın şu anda kesin bir tedavisi yoktur
fakat çeşitli semptomları iyileştirmek için
tedaviler bulunmaktadır. Örneğin ağızda çıkan
yaraları iyileştirmek için kullanılan merhemler
gibi. Siklofosfamid, Klorambusil, Azotiopirin gibi
bazı immunosupressif (bağışıklığı baskılayıcı) ilaçlar tedavide denense de toksik (zehirli)
etkileri nedeniyle devamlı kullanılamazlar.
nedenleri yani kısacası behçet hastalığı ile alakalı tüm bilinmesi gerekenleri uzmanlar
açıklıyor…
TANIMI : İlk defa 1937 yılında bir Türk doktoru olan
Hulusi BEHÇET tarafından teşhis edilen ve bu
nedenle uluslararası tıp camiasında Behçet
Hastalığı ya da Behçet Sendromu olarak
adlandırılan hastalık; özellikle deri altı, göz,
beyindeki kan damarlarının iltihaplanmasına yol açan, sebebi bilinmeyen. nadir görülen,
bağışıklık sistemi ile ilgili bir hastalıktır. Daha çok 30-40 yaşlarında ve erkeklerde
görülür. Behçet Hastalığı başta Türkiye olmak
üzere Çin’e kadar uzanan İpek Yolu üzerindeki
ülke insanlarında diğer ülkelere nazaran daha
sıkça rastlanmaktadır, fakat yine de dünyanın
her yerinde Behçet Hastalığı görülmektedir. Dünya´da en çok Japonya, Türkiye ve İsrail´de
görülür. ABD’de de yaklaşık 20.000 kişi Behçet
hastasıdır. Bu sebeple hastanın ırkına ve
bulunduğu ülkeye bakılmaksızın Behçet
Hastalığı ihtimali mutlaka değerlendirilmelidir. Behçet hastalığı bulaşıcı değildir. Her ne kadar
hastalığın kalıtımsal olduğuna dair şüpheler
olda da bu sav ispatlanmış değildir. İki
kardeşten biri Behçet hastası iken diğeri gayet
sağlıklı olabilir. BELİRTİ ve BULGULARI : Behçet hastalığı kendine özgü belli bulguların
varlığı ile teşhis edilir. Majör kriterler denen ve
bu hastalıkta görülen belirti ve bulgular
şunlardır: - Ağızdaki tekrarlayan aftlar (aftöz ülserler) - Göz belirtileri : İritis, iridosiklitis, hipopiyon - Genital bölgedeki yaralar ve nongonakoksik
üretrit - Deri lezyonları : Eritema nodosum, yüzeyel
tromboflebit, deride püstüller, deride paterjik
reaksiyon Behçet Hastalığı esas olarak bir damar
iltihabıdır Bu nedenledir ki bulgular, damar
iltihabının olduğu yere göre ortaya çıkar. Bulguların tümünün aynı anda ortaya çıkması
şart değildir. Bazı bulgular hastalığın ilk
yıllarında yok iken birkaç sene sonra ortaya
çıkabilir. Bu nedenle bulgular ortaya çıktıkça bir
yerlere yazılması ve dökümante edilmesi
önemlidir. Bir doktorun görmesi için örneğin deride çıkan yaraların fotoğrafı çekilebilir.
Behçet Hastalığında görülen bazı bulgu ve
belirtiler aynı zamanda Lupus, Lyme ve Crohn
gibi hastalıklarda da görülebilmektedir. Behçet
Hastalığı teşhisi konmadan önce diğer hastalık
olasıklıklarını dikkate almak ve değerlendirmek için kan testleri ve/veya biyopsiler yapmak
gerekir. Teşhiste yararlı olan fakat Behçet
Hastalığının kriteri olarak kabul edilmeyen
diğer belirti ve bulgular ise şunlar olabilir; - Subkutanöz tromboflebit (deri yüzeyinin
altındaki bir damarın enflamasyonu) - Arteriel tromboz (Derinin iyice altında yer alan
bir damarın trombozu; bunun sonucunda
kanın pıhtılaşması) - Epididimit (testisin üzzerinde yer alan
epididim´in iltihabı) - Arterial oklüzyon - Merkezi sinir sisteminin tutulumu (harekette
veya konuşmada güçlük yaşanması gibi
bulgular) - Şiddetli baş ve boyun ağrısı (aseptik menenjit
ihtimali) - Eklem ağrıları veya artirit - Hastanın ailesinde de Behçet Hastalığının
olması Bunların yanısıra aynı zamanda aşırı yorgunluk
hissedilebilir; yorgunluk bir çok bağışıklık
sistemi hastalığında olduğu gibi hastalığın
bulgularını ağırlaştırabilir. TEŞHİSTE KULLANILAN TESTLER : Günümüzde Behçet hastalığı için kabul görmüş
tek test paterji testidir. Steril saline çözültesinin
deri altına enjekte edilmesinden 24-48 saat
sonra bir papül yada püstül oluşması testin
pozitif olduğunu gösterir. Testin sağlıklı olması
için paterji testinin aktif Behçet semptomları görüldüğü zaman yapılması gerekir. Yine de
aktif semptomlar görülmesine rağmen paterji
testinin sonucu pozitif olmayabilir. Paterji
testinin pozitif çıkması tek başına Behçet teşhisi
konması için yeterli değildir ve mutlaka diğer
belirtilerle birlikte değerlendirilmelidir. Test negatif çıksa bile, bir çok Behçet hastasında
enfeksiyon sahasında enflamasyon reaksiyonu
görülebilir. Teşhis için kullanılan bir başka araç
ise kan alınarak bakılan hastanın HLA doku
tipinin araştırılmasıdır. Bazı HLA doku tipleri
Behçet hastalarında daha sık görülmektedir. Bu tipler HLA-B5 ve HLA-51 dir (ve diğer çok
görülen alt gruplar); fakat Behçet teşhisi
konması için bu HLA tiplerinin olması şart
değildir. Yeni yapılan çalışmalar MICA geninin
(A6 allele) teşhis için HLA doku tiplerin daha da
yararlı olduğunu ortaya koymuştur. Şu an için Behçet teşhisi için özgül olarak
kullanılan bir laboratuvar testi yoktur. Rutin
(her hastaya yapılan) tahlillerden
Sedimantasyon (kanın çökme hızı) bazı
hastalarda hastalığın alevlendiği dönemlerde
artmaktadır fakat bu durum tüm hastalar için genellenemez. Bazı enzim düzeyleri de
değişikliğe uğramaktadır. Bir çok hastanın test
sonuçları gayet normal çıksa da hastada ağır
semptomlar görülebilir. NEDENLERİ : Behçet hastalığının kesin ve belirlenmiş bir
nedeni henüz bulunamamıştır. Ancak bir çok
uzman hastalığa yatkın insanlarda hastalığı
başlatan (daha doğrusu tetikleyen) bir dış etki
ya da virüslerden şüphelenmektedir. TEDAVİ : Hastalığın şu anda kesin bir tedavisi yoktur
fakat çeşitli semptomları iyileştirmek için
tedaviler bulunmaktadır. Örneğin ağızda çıkan
yaraları iyileştirmek için kullanılan merhemler
gibi. Siklofosfamid, Klorambusil, Azotiopirin gibi
bazı immunosupressif (bağışıklığı baskılayıcı) ilaçlar tedavide denense de toksik (zehirli)
etkileri nedeniyle devamlı kullanılamazlar.
