james54
Üye
Yusuf Has HACİP
Yusuf Has Hacib (
Yusuf Has Hacip'in 1000
Karahanlı devlet hükümdarı Ulu
Kutadgu Bilig'in ilk nüshası
Türk edebiyatındaki ilk siyasetnameyi yazmıştır. Türk edebiyatında ilk nazım şeklini o kullanmıştır.Bu nazım şekli de mesnevidir. Bundan dolayı Yusuf Has Hacib denmiştir.
Yazdığı Kutadgu Bilig eserinden bir bölüm: Kitabıma,okuyana mutluluk getirsin,ona doğru yolu getirsin diye Kutadgu Bilig adını koydum.Ben sözlerimi söyledim,düşüncelerimi yazdım.Bu kitap her iki dünya için de doğruyu gösteren bir rehberdir,yardımcı bir eldir.Dosdoğru bir söz söyleyeyim size:Her iki dünyayı da devletle elinde tutabilecek kişiden daha mutlu kimse yoktur.Önce Gündoğdu'yu tanıtayım.O hükümdardır,doğru yasayı(töre)temsil eder.Aydoldu ile mutluluk güneşi doğar,o da mutluluğun(kut)temsilcisidir.Öğüdülmüş aklı,Odgurmuş akıbeti temsil eder.Ben sözlerimi bu dört değer(doğru yasa,mutluluk,akıl,akıbet)üzerine kurdum.Okuduğunda anlayacaksız,dikkat et.
Yusuf Has Hâcib bu yapıtında bilimin değerini de tartışır. Ona göre, alimlerin ilmi, halkın yolunu aydınlatır; ilim, bir meşale gibidir; geceleri yanar ve insanlığa doğru yolu gösterir. Bu nedenle alimlere hürmet göstermek ve ilimlerinden yararlanmaya çalışmak gerekir. Eğer dikkat edilirse, bir alimin ilminin diğerinin ilminden farklı olduğu görülür. Mesela hekimler hastaları tedavi ederler; astronomlar ise yılların, ayların ve günlerin hesabını tutarlar. Bu ilimlerin hepsi de halk için faydalıdır. Alimler, koyun sürüsünün önündeki koç gibidirler; başa geçip sürüyü doğru yola sürerler.
Yusuf Has Hâcib, astronomi bilimini öğrenmek isteyenlerin, önce geometri ve hesap kapısından geçmesi gerektiğini söyler. Aritmetik ve cebir, insanı kemâle ulaştırır; toplama, çıkarma, çarpma, bölme, bir sayının iki katını, yarısını ve kare kökünü alma işlemlerini bilen, yedi kat göğü avucunun içinde tutar. Her şey hesaba dayanır.
Bir siyasetnâme veya bir nasihatnâme olarak nitelendirilebilecek Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hâcib'in ve içinde yetiştiği çevrenin ilmî ve felsefî birikimi hakkında çok önemli bilgiler vermektedir. Platon'un devlet ve toplum anlayışı çok iyi bilinmekte ve uygulanmaya çalışılmaktadır. Bilimin ve bilginlerin değeri anlaşılmıştır; bilim, güvenilir bir rehber olarak düşünülmektedir.
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
: يوسف خاصّ حاجب Yūsuf Khāss Hājib), M.S.
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
'nin
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
şehrinde dünyaya geldi.İyi bir eğitim gördü. Çağının geçerli bilimlerinin yanı sıra
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
ve
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
'da öğrendi.
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
yılında
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
'da vefat etti. Türbesi bu kenttedir.
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
Yusuf Has Hacip'in 1000
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
üzerindeki resmi.
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
zamanında yaşıyordu, temel eğitimini
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
'da aldı. Kendisine önceden Balasagunlu Yusuf deniliyordu , sonra kendisine Has Hacib adı verildi. Yusuf Has Hacib, Türk dil ve edebiyat için temel olan Kutadgu Bilig (Mutlu kılan bilgi) kitabının yazarıdır. Kutadgu Bilig 6645 beyitlik bir eserdir. Allah'a hamt,peygambere ve dört halifeye teşekkürle başlar.Karahanlı devlet hükümdarı Ulu
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
'a,
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
adlı eseri (ilk siyasetname ve ilk mesnevi örneğini) 18 ay bir çalışma sonunda
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
yılında sundu. Bu kitabı okuyan Ulu Kara Buğra Han kendisine
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
unvanı ve Kaşgar'da vezir yardımcısı olarak görev verdi.Kutadgu Bilig'in ilk nüshası
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
'da Herat'da bulundu. İkinci bulunan Arapça, ilki uygurcadır. Kitabın ilk baskısı
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
'de
Linkleri görüntülemek için kayıt olmalısınız
tarafından yapılmıştır.Türk edebiyatındaki ilk siyasetnameyi yazmıştır. Türk edebiyatında ilk nazım şeklini o kullanmıştır.Bu nazım şekli de mesnevidir. Bundan dolayı Yusuf Has Hacib denmiştir.
Yazdığı Kutadgu Bilig eserinden bir bölüm: Kitabıma,okuyana mutluluk getirsin,ona doğru yolu getirsin diye Kutadgu Bilig adını koydum.Ben sözlerimi söyledim,düşüncelerimi yazdım.Bu kitap her iki dünya için de doğruyu gösteren bir rehberdir,yardımcı bir eldir.Dosdoğru bir söz söyleyeyim size:Her iki dünyayı da devletle elinde tutabilecek kişiden daha mutlu kimse yoktur.Önce Gündoğdu'yu tanıtayım.O hükümdardır,doğru yasayı(töre)temsil eder.Aydoldu ile mutluluk güneşi doğar,o da mutluluğun(kut)temsilcisidir.Öğüdülmüş aklı,Odgurmuş akıbeti temsil eder.Ben sözlerimi bu dört değer(doğru yasa,mutluluk,akıl,akıbet)üzerine kurdum.Okuduğunda anlayacaksız,dikkat et.
Yusuf Has Hâcib bu yapıtında bilimin değerini de tartışır. Ona göre, alimlerin ilmi, halkın yolunu aydınlatır; ilim, bir meşale gibidir; geceleri yanar ve insanlığa doğru yolu gösterir. Bu nedenle alimlere hürmet göstermek ve ilimlerinden yararlanmaya çalışmak gerekir. Eğer dikkat edilirse, bir alimin ilminin diğerinin ilminden farklı olduğu görülür. Mesela hekimler hastaları tedavi ederler; astronomlar ise yılların, ayların ve günlerin hesabını tutarlar. Bu ilimlerin hepsi de halk için faydalıdır. Alimler, koyun sürüsünün önündeki koç gibidirler; başa geçip sürüyü doğru yola sürerler.
Yusuf Has Hâcib, astronomi bilimini öğrenmek isteyenlerin, önce geometri ve hesap kapısından geçmesi gerektiğini söyler. Aritmetik ve cebir, insanı kemâle ulaştırır; toplama, çıkarma, çarpma, bölme, bir sayının iki katını, yarısını ve kare kökünü alma işlemlerini bilen, yedi kat göğü avucunun içinde tutar. Her şey hesaba dayanır.
Bir siyasetnâme veya bir nasihatnâme olarak nitelendirilebilecek Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hâcib'in ve içinde yetiştiği çevrenin ilmî ve felsefî birikimi hakkında çok önemli bilgiler vermektedir. Platon'un devlet ve toplum anlayışı çok iyi bilinmekte ve uygulanmaya çalışılmaktadır. Bilimin ve bilginlerin değeri anlaşılmıştır; bilim, güvenilir bir rehber olarak düşünülmektedir.