Doğuş Pertez
Admin
Uludağ Efsanesi
Uludağ Hikayesi
Uludağın Efsanesi
Uludağ Efsanesi
uludağ Olimpos Efsanesi
12 Havari, 12 Sahabe veya 12 bilgeler örneklerinde olduğu gibi, klasik Yunan Mitolojisi´nin 12 büyük tanrısı Olympos Dağı´nda yaşardı. Acaba Olympos neresidir ve nasıl bir yerdi?
Eski Yunanlılar´a göre Olympos, şimdiki Makedonya´da Tesalya Bölgesi´ndedir. Aslında gerek Antik Yunan´da, gerekse de Ionia´da (Ege´de) birçok Olympos Dağı vardır; örneğin Uludağ´a Olympos denirdi. Ayrıca Aladağ ve Hisardağı da Olympos olarak adlandırılırdı. Yani tüm yüksek dağların Olympos olduğuna inanılıyordu. Mitolojiye göre Olympos´da yaz ve kış vardı, ama kışın soğuğu, rüzgârları, yazın güneşi Olympos´un zirvesine ulaşamazdı. Zirveyi örten bulutların üzerinde Tanrıların sarayları ve bahçeleri vardı, burada iklimler yoktu ve daima ilkbahar vardı. Olympos saraylarının en görkemlisi Baş Tanrı Zeus´a aitti. Tüm tanrılar her sabah gün doğarken onun sarayında toplanırlardı. Olympos Bahçeleri´nde Kharites denen bakire periler dans ederler, Musalar (İlham Perileri) şarkılar söylerlerdi. Tanrılar Hebe´nin sunduğu "Nektar" veya "Ambrosia" adlı ebedi gençlik ve güç veren bir içkiyi içerlerdi. Tüm günleri insanların kaderlerini yönlendirmek için Zeus´un sarayında geçer, gece olunca da her biri kendi saraylarına çekilirler ve uykuya dalarlardı. Sadece tanrıça Hestia uyanık kalır ve dünyaya ışık veren ateşin sönmemesine dikkat ederdi. Tanrıların saraylarında hizmetliler bulunurdu. Olympos´un kapılarına bakire "Horalar" yani "Saatler" bekçilik ederlerdi. onların anası olan Themis "Ebedi Adalet" gün boyu Zeus´un yanıbaşında oturur ve ona adalet ve hikmet telkinleri yapardı. Alınan kararlar gökkuşağı renklerinde kanatları olan Iris ile gönderilirdi. Ayrıca, Olympos´da insanların kaderlerini saraylarının duvarlarına yazan Themis´in diğer üç kızı olan Parklar´da yaşardı, onların yazdıkları asla değişmez ve silinmezdi. Parklar´ın en genci olan Klotho yaşam ipliğini büker, Lakhesis, her insanın talihini gereği kadar sarar, Atropos ise, yaşayacağı zaman bitince yaşam ipliğini keserdi. Parklar, iyi günler için beyaz, kötü günler için siyah yün iplik kullanırlardı. Olympos´da yaşayan 12 tanrının altısı erkek, altısı dişiydi. Onların dışında kalan Zeus ve Poseidon´un kardeşi olan Hades yeraltında yaşardı. Şarap tanrısı Dionysos Olympos´a sonradan katılarak 13. tanrı oldu ve Olympos´un sonu bundan sonra geldi.
Uludağ ismini alışı
Evliya Çelebi, Uludağ için Cebel-i Ruhbân tamlamasını kullanır. Osmanlılar
devrinde Hüdavendigâr vilayeti Keşiş Dağı ile anılırmış. XVI. asrın ünlü
şairi Bursalı Lamiî Çelebi'nin keşiş kelimesinin Hıristiyanlıktaki ruhban
demek olmadığını, Farsça keşiden fiilinden müştak keşiş (çekilen şey)
kelimesi olduğunu söylemesi de asırlarca bu ismi duyanları misyoner bir
kelime ile karşı karşıya getirmekten men edememiş.
İşte hikâye:
Yıl 1925. Erkân-ı Harbiye Dairesi'nin (Genelkurmay) coğrafya komisyonunda
vazifeli olan Osman Şevki Bey, Bursa'ya yaptığı bir inceleme gezisinden
sonra bir rapor hazırlar. Sonu şöyledir:
"Bütün dünya bu dağa Olemp der. Biz ise Keşiş Dağı diyoruz. Garbî
Anadolu'nun en yüksek tepesine çıktım. Etrafıma baktım; ne keşiş gördüm,
ne derviş. Güzel Bursa bir keşişin gölgesi altında mustaripti. Halk bu
ismi sevmiyor; haklıdır. Olemp kelimesi de halkımızın diline uygun
değildir. Biz buna, dağın bünyesine en uygun olan bir ismi verelim ve
Uludağ diyelim."
O yıllarda Erkân-ı Harbiye Reisi olan Mareşal Fevzi Çakmak ise cevaben
şunları yazar:
"Uludağ ismi muvafıktır. Harita dairemize emrettik, haritalarını bu
suretle tashih edecektir. Orduya da tamim edilmiştir. Ayrıca Dahiliye
Vekaleti nezdinde dahi teşebbüs ederek Keşişdağı'na Uludağ denmesi
memlekete bildirilmiştir."
Osman Şevki Bey, bilahare soyadı kanunu çıktığında kendisine Uludağ
soyadını seçecektir.
Uludağın Efsanesi
Uludağ Efsanesi
uludağ Olimpos Efsanesi
12 Havari, 12 Sahabe veya 12 bilgeler örneklerinde olduğu gibi, klasik Yunan Mitolojisi´nin 12 büyük tanrısı Olympos Dağı´nda yaşardı. Acaba Olympos neresidir ve nasıl bir yerdi?
Eski Yunanlılar´a göre Olympos, şimdiki Makedonya´da Tesalya Bölgesi´ndedir. Aslında gerek Antik Yunan´da, gerekse de Ionia´da (Ege´de) birçok Olympos Dağı vardır; örneğin Uludağ´a Olympos denirdi. Ayrıca Aladağ ve Hisardağı da Olympos olarak adlandırılırdı. Yani tüm yüksek dağların Olympos olduğuna inanılıyordu. Mitolojiye göre Olympos´da yaz ve kış vardı, ama kışın soğuğu, rüzgârları, yazın güneşi Olympos´un zirvesine ulaşamazdı. Zirveyi örten bulutların üzerinde Tanrıların sarayları ve bahçeleri vardı, burada iklimler yoktu ve daima ilkbahar vardı. Olympos saraylarının en görkemlisi Baş Tanrı Zeus´a aitti. Tüm tanrılar her sabah gün doğarken onun sarayında toplanırlardı. Olympos Bahçeleri´nde Kharites denen bakire periler dans ederler, Musalar (İlham Perileri) şarkılar söylerlerdi. Tanrılar Hebe´nin sunduğu "Nektar" veya "Ambrosia" adlı ebedi gençlik ve güç veren bir içkiyi içerlerdi. Tüm günleri insanların kaderlerini yönlendirmek için Zeus´un sarayında geçer, gece olunca da her biri kendi saraylarına çekilirler ve uykuya dalarlardı. Sadece tanrıça Hestia uyanık kalır ve dünyaya ışık veren ateşin sönmemesine dikkat ederdi. Tanrıların saraylarında hizmetliler bulunurdu. Olympos´un kapılarına bakire "Horalar" yani "Saatler" bekçilik ederlerdi. onların anası olan Themis "Ebedi Adalet" gün boyu Zeus´un yanıbaşında oturur ve ona adalet ve hikmet telkinleri yapardı. Alınan kararlar gökkuşağı renklerinde kanatları olan Iris ile gönderilirdi. Ayrıca, Olympos´da insanların kaderlerini saraylarının duvarlarına yazan Themis´in diğer üç kızı olan Parklar´da yaşardı, onların yazdıkları asla değişmez ve silinmezdi. Parklar´ın en genci olan Klotho yaşam ipliğini büker, Lakhesis, her insanın talihini gereği kadar sarar, Atropos ise, yaşayacağı zaman bitince yaşam ipliğini keserdi. Parklar, iyi günler için beyaz, kötü günler için siyah yün iplik kullanırlardı. Olympos´da yaşayan 12 tanrının altısı erkek, altısı dişiydi. Onların dışında kalan Zeus ve Poseidon´un kardeşi olan Hades yeraltında yaşardı. Şarap tanrısı Dionysos Olympos´a sonradan katılarak 13. tanrı oldu ve Olympos´un sonu bundan sonra geldi.
Uludağ ismini alışı
Evliya Çelebi, Uludağ için Cebel-i Ruhbân tamlamasını kullanır. Osmanlılar
devrinde Hüdavendigâr vilayeti Keşiş Dağı ile anılırmış. XVI. asrın ünlü
şairi Bursalı Lamiî Çelebi'nin keşiş kelimesinin Hıristiyanlıktaki ruhban
demek olmadığını, Farsça keşiden fiilinden müştak keşiş (çekilen şey)
kelimesi olduğunu söylemesi de asırlarca bu ismi duyanları misyoner bir
kelime ile karşı karşıya getirmekten men edememiş.
İşte hikâye:
Yıl 1925. Erkân-ı Harbiye Dairesi'nin (Genelkurmay) coğrafya komisyonunda
vazifeli olan Osman Şevki Bey, Bursa'ya yaptığı bir inceleme gezisinden
sonra bir rapor hazırlar. Sonu şöyledir:
"Bütün dünya bu dağa Olemp der. Biz ise Keşiş Dağı diyoruz. Garbî
Anadolu'nun en yüksek tepesine çıktım. Etrafıma baktım; ne keşiş gördüm,
ne derviş. Güzel Bursa bir keşişin gölgesi altında mustaripti. Halk bu
ismi sevmiyor; haklıdır. Olemp kelimesi de halkımızın diline uygun
değildir. Biz buna, dağın bünyesine en uygun olan bir ismi verelim ve
Uludağ diyelim."
O yıllarda Erkân-ı Harbiye Reisi olan Mareşal Fevzi Çakmak ise cevaben
şunları yazar:
"Uludağ ismi muvafıktır. Harita dairemize emrettik, haritalarını bu
suretle tashih edecektir. Orduya da tamim edilmiştir. Ayrıca Dahiliye
Vekaleti nezdinde dahi teşebbüs ederek Keşişdağı'na Uludağ denmesi
memlekete bildirilmiştir."
Osman Şevki Bey, bilahare soyadı kanunu çıktığında kendisine Uludağ
soyadını seçecektir.
