Peru Tarihi

Sponsorlu Bağlantılar

Durum
Üzgünüz bu konu cevaplar için kapatılmıştır...
Haydar

Haydar

Emekli Yönetici
    Konu Sahibi
Peru Tarihi
[Coğrafyası]

Coğrafi konumu: 10 00 Güney enlemi, 76 10 Batı boylamı
Haritadaki konumu: Güney Amerika
Yüzölçümü: 1,285,220 km²
Sınırları: toplam: 5,536 km
Sınır komşuları: Bolivya 900 km, Brezilya 1,560 km, Şili 160 km, Kolombiya 1,496 km, Ekvator 1,420 km
Kıyı şeridi: 2,414 km
İklimi: Doğuda tropikal, batıda kuru çöl iklimi hakimdir, Andlarda ılımandan çok soğuğa iklim değişikliği görülür.
Arazi yapısı: Batıda kıyı ovaları, orta kısımlarda yüksek ve engebeli Andlar, doğuda Amazon
Ormanları yer alır.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Pasifik Okyanusu 0 m
En yüksek noktası: Nevado Huascaran 6,768 m
Doğal kaynakları: Bakır, gümüş, altın, petrol, kereste, balık, demir, kömür, fosfat, potas, hidro enerji
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %3
Daimi ekinler: %0
Otlaklar: %21
Ormanlık arazi: %66
Diğer: %10 (1993 verileri)
Sulanan arazi: 12,800 km² (1993 verileri)
Doğal afetler: Deprem, su baskınları, heyelanlar, volkanik aktivite.

Nüfus

Nüfus: 27,483,864 (Temmuz 2001 verileri)
Nüfus artış oranı: %1.7 (2001 verileri)
Mülteci oranı: -1.08 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
Bebek ölüm oranı: 39.39 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 70.3 yıl erkeklerde: 67.9 yıl kadınlarda: 72.81 yıl (2001 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 2.96 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.35 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 48,000 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 4,100 (1999 verileri)
Ulus: Perulu
Nüfusun etnik dağılımı: Kızılderililer %45, melezler %37, beyazlar %15, zenciler, Japonlar,
Çinliler ve diğerleri %3
Din: Roma Katolikleri %90
Diller: İspanyolca (resmi), Quechua (resmi), Aymara
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler toplam nüfusta: %88.7 erkekler: %94.5 kadınlar: %83 (1995 verileri)



Yönetim

Ülke adı: Resmi tam adı: Peru Cumhuriyeti kısa şekli : Peru
Yerel tam adı: Republica del Peru
yerel kısa şekli: Peru
Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet
Başkent: Lima

İdari bölümler: 24 bölge; Amazonas, Ancash, Apurimac, Arequipa, Ayacucho, Cajamarca, Callao, Cusco, Huancavelica, Huanuco, Ica, Junin, La Libertad, Lambayeque, Lima, Loreto, Madre de Dios, Moquegua, Pasco, Piura, Puno, San Martin, Tacna, Tumbes, Ucayali Bağımsızlık günü: 28 Temmuz 1821 (İspanya'dan)
Milli bayram: Bağımsızlık günü, 28 Temmuz (1821)
Anayasa: 31 Aralık 1993
Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: ABEDA, APEC (Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Forumu), CAN, CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), ECLAC (Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve Karayipler Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-11, G-15, G-19, G-24, G-77, IADB (Amerika Bölgesi Kalkınma Bankası), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICC (Milletlerarası Ticaret Odası), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), LAES, LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği), MONUC (BM Kongo Operasyonu), NAM, OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı), OPANAL, OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), RG, UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNMEE (BM Etyopya-Eritre Misyonu), UNTAET (BM Doğu Timor Geçiş Yönetimi), UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)



Ekonomi

GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 123 milyar $ (2000 verileri)
GSYİH - reel büyüme: %3.6 (2000 verileri)
GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %15 endüstri: %42
hizmet: %43 (1999)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %3.7 (2000 verileri)
İş gücü: 7.6 milyon (1996 verileri)
İşsizlik oranı: %7.7(1997)
Endüstri: Madencilik, petrol, deniz mahsulleri, tekstil, giyim eşyaları, gıda maddeleri, çimento, çelik, gemi onarımı
Endüstrinin büyüme oranı: %8.5 (2000 verileri)
Elektrik üretimi: 18.886 milyar kWh (1999)
Elektrik tüketimi: 17.565 milyar kWh (1999)
Elektrik ihracatı: 0 kWh (1999)

Elektrik ithalatı: 1 milyon kWh (1999)
Tarım ürünleri: Kahve, pamuk, şekerkamışı, pirinç, buğday, patates, kümes hayvanları, et ve süt ürünleri, yün, balık
İhracat: 7 milyar $ (2000 verileri)
İhracat ürünleri: Balık ve deniz mahsulleri, bakır, çinko, altın, ham petrol, kurşun, kahve, şeker, pamuk
İhracat ortakları: ABD %29, AB %25, And Topluluğu %6, Japonya %4, Mercosur (Güney Amerika
Ülkeleri Ortak Pazarı) %3 (1999)
İthalat: 7.4 milyar $ (2000 verileri)
İthalat ürünleri: Makine, taşıt ekipmanları, gıda maddeleri, petrol ürünleri, demir-çelik, kimyasallar, eczacılık ürünleri
İthalat ortakları: ABD %32, AB 21%, And Topluluğu %6, Mercosur (Güney Amerika Ülkeleri Ortak Pazarı) %8, Japonya %5 (1999)
Dış borç tutarı: 31 milyar $ (2000 verileri)
Para birimi: Nuevo sol (PEN)
Para birimi kodu: PEN
Mali yıl: Takvim yılı

Para Birimi : Nuevo Sol (1991)
Konuşulan Diller : İspanyol, Quéchua, Aymara, ve başka milli diller.
Uçuş Süresi : Dubai, Delhi, Varanasi aktarmalı 15 saat. Saat Farkı : 8 saat gerideler.

İklim-Sıcaklık :Kıyıda: Kış (Mayıs - Ekim ) ortalama : 14ºC / 57ºF Yaz (Kasım - Nisan ) ortalama : 27ºC / 81ºF Karada: Gündüz sıcaklık 18ºC / 64ºF , geceleyin ise 3ºC / 37º F kadar değişir. Ormanda: Sıcak ve yıl boyunca yağışlar görülür.
Sağlık ile ilgili detaylar : Havaalanından çıkmadan önce sarı humma aşısı yaptırmak zorunludur. Havaalanı içindeki sağlık merkezinden ücretsiz aşı yapılmaktadir. Ayrıca tetanoz, hepatit B aşısı da yaptırmakta yarar vardır. Kolera salgın bir hastalık olduğu için açıkta hiçbirşey içilmemeli. Amazon bölgesinde bulunulacaksa sıtma ilacı ve sinkov almak ihmal edilmemelidir..
Giyim : Güneş gözlüğü, fular, şapka da vazgeçilmez aksesuarlardır. ÖNEMLİ TELEFONLAR Ülke Kodu : 977 Katmandu Tribhuv. Havalimanı : 1 471 933 Polis : 122 Turist Ofisi : 392 20 36 Ambulans : 122 Türkiye'ye Telefon Nasıl Açılır? : 00+90+alan kodu+telefon numarası
Cep telefonlar çalışmaktadır.
DİĞER BİLGİLER Bankalar : Pazartesi-perşembe 10.00- 19.00; cuma 10:00-12:00. Müzeler : Cuma hariç her gün 09:00-14:00. Dükkanlar : Pazartesi-cuma 10:00-19:00; (Bazı mağazalar cumartesi günleri açıktır). Voltaj Düzeyi : 220 Volt. KDV : Vergi iadesi yoktur. Bahşiş : % 10 Bahşiş normaldir.

İspanya dönemi öncesi Peru tarihi hakkında, elde yazılı ve kayıtlı dokümanlar yetersiz olduğu için, bilgiler oldukça zayıftır. Yapılan tarihi çalışmalardan çıkarılan sonuçlara göre, Peru topraklarında ilk yaşayanlar Panama Boğazını geçen ve Pasifik Okyanusunu aşan göçebe avcıları ve balıkçılık yapan insanlardır. Peru’da M.Ö. 1200 yıllarından, M.S. 1532 yılına kadar çeşitli medeniyetler gelip geçmiştir. Chavin (Şöven), Klasik, Chimu ve İnka diye bilinen bu dönemlerin sonuncusu olan İnka medeniyeti kıtada ve ülkede en tesirli olanıdır.

İspanyollar ilk olarak 1531 yılında Francisco Pizarro vasıtasıyla ülkeye geldiler. Bundan sonra Lima, Peru’ya İspanya adına gelen genel valilerin merkezi oldu. Güney Amerika’da iyice yerleşen ve kuvvet bulan İspanyol idaresi, Peru’nun bağımsızlığının gecikmesine sebep oldu. 1821 yılında Arjantinli Jose de San Martin, Peru topraklarını topladığı kuvvetlerle ele geçirdi.

Arkasından Simon Bolivar ve Antonio J. de Sucre komutasındaki kuvvetler İspanyolları bozguna uğrattılar. 1826 yılında Callao bölgesinin de ele geçirilmesi sonunda Peru bağımsızlığını ilan etti. Böylece Amerika kıtasındaki İspanya İmparatorluğu çöktü.

1846 yılına kadar ülke içinde siyasi ve politik mücadeleler başgöstermiştir. Evvela 1822’de kongre bir cumhuriyet anayasasını kabul etti ve 1823’te Jose de la Riva Agüero ülkenin ilk başkanı oldu. 1879-84 yılları arasında Şili, Peru ve Bolivya’ya saldırdı ve Tarapaca, Tacna veArica’yı ele geçirdi. Yıllarca süren mücadeleler sonunda 1929 yılında yapılan bir antlaşmayla anlaşmazlık kesin olarak son buldu.

Antlaşmaya göre, Arica bölgesi dışındaki bütün bölgeler, Peru’ya geri verildi. 1968 yılında yapılan bir askeri darbe ile, başkan Femando Belaunde Terry görevinden uzaklaştırıldı. 1974 yılına kadar devam eden askeri hükümet zamanında petrol, bankacılık, madencilik ve balıkçılık millileştirildi.

12 yıllık bir aradan sonra Peru, 1980 yılında demokratik hayata döndü. Başkanlığa yeniden F. B. Terry getirildi. Yeni hükümet sosyalist sistemi terk ederek liberal sistemi ülkeye getirdi. Ülke ekonomisi girdiği çıkmazdan kurtularak normale döndü. 1981 yılında Ekvador sınırında bazı çatışmalar olduysa da çabuk kapandı. Bundan sonra Mao’cu solcu teröristler ülkede olaylar çıkarmaya başladılar.

1982 ve 1983 yılında hızlanan bu tedhiş eylemleri daha çok ABD aleyhine yapılmaktaydı. 1985’te iktidara gelen Alan Garcia Perez tethiş eylemlerini bastırmaya çalıştı. 1990’da seçimleri kazanan Alberto Tujimori de zamanında solcuların tethiş eylemleri hızla arttı. Bunun üzerine Başkan Alberto Fujimori 5 Nisan 1992’de bir sivil darbe yaparak kongreyi dağıttı ve bir olağanüstü hal ve yeniden inşaa hükümeti kurdu.

13 Kasım 1992’de Başkan Alberto’ya başarısız bir suikast girişiminde bulunuldu. Yeni kurulan Demokratik Kurucu Kongre için seçimler 22 Kasım 1992’de yapıldı ve Başkan Alberto’yu destekleyen partiler salt çoğunluğu elde ettiler. Bu arada Aydınlık Yol Gerilla teşkilatının lideri olan Guzman yakalandı. Guzman 1980’de başlayan gerilla savaşında 22.500 kişinin ölümünden sorumlu tutularak ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı
 
Durum
Üzgünüz bu konu cevaplar için kapatılmıştır...

Benzer Konular

Selim Baltaci
Cevap
1
Görüntüleme
354
Selim Baltaci
Eren Değerli
Cevap
0
Görüntüleme
207
Eren Değerli
Eren Değerli
Cevap
1
Görüntüleme
269
PALA.
Eren Değerli
Cevap
1
Görüntüleme
311
cihanyurdakul


Üst Alt