Eren Değerli
Moderator
Pardus Nedir?
İlk sürümü 27 Aralık 2005 tarihinde yayınlanan bilgisayar işletimi sistemi olan Pardus TÜBİTAK-UEKAE öncülüğünde teknoloji hayatına girdi. İlk planlamalarına 2003 yılında başlanan bu işletim sistemi bir Linux dağıtım ürünü olarak günümüze kadar 5 ana 9 ara 2 kurumsal sürüm şeklinde piyasaya sürüldü. Pardus ismini Panthera pardus tulliana’dan alıyor ve bu isim Anadolu Parsı’nın bilimsel ismi olarak biliniyor. Pardus’un kullanılması kolay ve hızlı olması, çoklu dil seçeneklerine sahip olması onun tercih edilmesine olanak sağlıyor.
Pardus 2013 senesinde ortaya çıkan sürümüyle Debian tabanını kullanmaya başladı. Daha önce ilk sürümünden 2011.2 sürümüne kadar olan süreçte başka bir Linux dağıtımı temel almadan kendine has fikirlerle projelere imza atan bir sistem olmasıyla da dikkat çekiyor. Her ne kadar 2011 senesi soy aylarına doğru yeniden yapılanma adı altında yapılan tavsiyeler sebebiyle ekibi dağıtılsa da TÜBİTAK’ın, bu proje için yeniden geliştirici bir ekip oluşturulmuş ve proje kapsamında ÇOMAR yapılandırma yöneticisi, YALI kurulum aracı, PİSİ paket yönetim sistemi gibi projeler de hayat buldu. Bırakılan eski Pardus projeleri de Pisi Linux projesi sınırları içerisinde gönüllük esas alınarak yürütülüyor ve 25 Ocak 2015 senesinde ortaya çıkan ‘’ Pardus 2013 Anadolu Parsı’’ sürümü Pardus’un artık Debian’ı temel alan bir Linux dağıtımı haline geldiğinin habercisi olma niteliğinde.
2013 yılı da ayrıca Pardus için bir başka önemi ortaya çıkarıyor. Fatih, Kurumsal, ve Sunucu adları altında kullanıcıları için 3 ayrı sürümü piyasaya sundu ki daha da fazlası TÜBİTAK vesilesiyle Pardus adını resmileştiren, TÜBİTAK’a bağlı olmayan bir topluluk vasıtasıyla Pardus Topluluk Sürümü bünyesinde kişisel kullanımı esas alan bir sürümü de piyasaya sürüldü. Bu serüven sonucu Pardus günümüzde de varlığını sürdürüyor ve kullanıcılarına hizmet vermeye devam ediyor.
Özgür ve açık kaynaklı olan Pardus, GPL lisanslı ürün olmasıyla da öne çıkıyor. Pardus’un bir bilgisayara kurulabilmesi için en az 4 GB boş yere sahip hard diske ve 256 MB RAM’e ihtiyaç var ama 512 MB önerilen RAM miktarı ve 800 MHZ Intel veya AMD işlemci (en az 1200 Mhz tavsiye ediliyor) olmalı. Hepsinin olmasının yanında Pardus sistem kaynaklarına ve hizmetlerine erişebilmek için gerekli internet bağlantısının olması gerekiyor. Eğer sistemsel olarak bilgisayar Pardus’a hazırsa işletim sisteminin özelliklerinden faydalanarak hızlı ve güvenilir bir biçimde bu üründen faydalanılabilir. Pardus Donanım Uyumluluk Listesi vasıtasıyla da bilgisayar sisteminin Pardus için uyumlu olup olmadığının öğrenilmesi çok kolay fakat yukarıda sayılan özelliklerin de bilinmesi bir avantaj oluşturuyor.
Sonrasında her zaman olduğu gibi kullanıcı şifresinin belirlenmesi gerekiyor. Daha sonra kullanıcı ‘’UEFL kurulumuna devam edilsin mi?’’ sorusuyla karşılaşacak olup bu soruyu bilgisayarın UEFL sistemini destekleyip desteklememesine göre cevaplayacak. Bu seçimin sonucuna göre kurulum aracı meydana getirilecek diskin ilk kısmına ‘’EFl Sistem Bölümü‘’ meydana getirilerek kurulumu oluşturulacak ve önüne çıkan seçenekte ‘’ Yardımcı ile- diskin tamamını kullan’’ seçilip devam edilmesinin ardından disk tanımlaması için elle seçeneği seçilebilir. En son değişiklikler kaydedilerek kurulum tamamlanıp sistem kurulur.
İlk sürümü 27 Aralık 2005 tarihinde yayınlanan bilgisayar işletimi sistemi olan Pardus TÜBİTAK-UEKAE öncülüğünde teknoloji hayatına girdi. İlk planlamalarına 2003 yılında başlanan bu işletim sistemi bir Linux dağıtım ürünü olarak günümüze kadar 5 ana 9 ara 2 kurumsal sürüm şeklinde piyasaya sürüldü. Pardus ismini Panthera pardus tulliana’dan alıyor ve bu isim Anadolu Parsı’nın bilimsel ismi olarak biliniyor. Pardus’un kullanılması kolay ve hızlı olması, çoklu dil seçeneklerine sahip olması onun tercih edilmesine olanak sağlıyor.
Pardus 2013 senesinde ortaya çıkan sürümüyle Debian tabanını kullanmaya başladı. Daha önce ilk sürümünden 2011.2 sürümüne kadar olan süreçte başka bir Linux dağıtımı temel almadan kendine has fikirlerle projelere imza atan bir sistem olmasıyla da dikkat çekiyor. Her ne kadar 2011 senesi soy aylarına doğru yeniden yapılanma adı altında yapılan tavsiyeler sebebiyle ekibi dağıtılsa da TÜBİTAK’ın, bu proje için yeniden geliştirici bir ekip oluşturulmuş ve proje kapsamında ÇOMAR yapılandırma yöneticisi, YALI kurulum aracı, PİSİ paket yönetim sistemi gibi projeler de hayat buldu. Bırakılan eski Pardus projeleri de Pisi Linux projesi sınırları içerisinde gönüllük esas alınarak yürütülüyor ve 25 Ocak 2015 senesinde ortaya çıkan ‘’ Pardus 2013 Anadolu Parsı’’ sürümü Pardus’un artık Debian’ı temel alan bir Linux dağıtımı haline geldiğinin habercisi olma niteliğinde.
2013 yılı da ayrıca Pardus için bir başka önemi ortaya çıkarıyor. Fatih, Kurumsal, ve Sunucu adları altında kullanıcıları için 3 ayrı sürümü piyasaya sundu ki daha da fazlası TÜBİTAK vesilesiyle Pardus adını resmileştiren, TÜBİTAK’a bağlı olmayan bir topluluk vasıtasıyla Pardus Topluluk Sürümü bünyesinde kişisel kullanımı esas alan bir sürümü de piyasaya sürüldü. Bu serüven sonucu Pardus günümüzde de varlığını sürdürüyor ve kullanıcılarına hizmet vermeye devam ediyor.
Öncelikle herkes bilgisayarının güvenli ve tehditlerden uzak bir şekilde çalıştığını bilmek istiyor ki Pardus bu açıdan virüslere geçit vermeyen bir işletim sistemi ve alıştığımız işletim sistemlerine benzemesiyle de kullanılması kolay olan Pardus programlama hakkında beceri ve bilgi sahibi olanlar için özelleştirilen yapısı sayesinde kullanıcılarına daha özgür bir ortam sunuyor. En önemlisi de Pardus’un Türkçe olması ve bunun sebebi Pardus’un milli bir işletim sistemi olması fakat bu durum çoklu dil seçeneği olmadığı anlamına gelmiyor. Ayrıca eğlenceli ve özgür bir ortam sunması da Pardus’u tercih edilmesi için güçlü bir neden. Bunlardan en önemlisi kullanıcıya değer katarak özgür ve özel bir ortam sunabilmesi. Çünkü her kullanıcı kendini sanal ortamda yansıtabildiği kadar o sisteme bağlı olur. Bu bağlılık da o sistemi kullanmasını sağlıyor tabi ki.Neden Pardus?
Özellikleri ve Sistem Gereksinimleri
Özgür ve açık kaynaklı olan Pardus, GPL lisanslı ürün olmasıyla da öne çıkıyor. Pardus’un bir bilgisayara kurulabilmesi için en az 4 GB boş yere sahip hard diske ve 256 MB RAM’e ihtiyaç var ama 512 MB önerilen RAM miktarı ve 800 MHZ Intel veya AMD işlemci (en az 1200 Mhz tavsiye ediliyor) olmalı. Hepsinin olmasının yanında Pardus sistem kaynaklarına ve hizmetlerine erişebilmek için gerekli internet bağlantısının olması gerekiyor. Eğer sistemsel olarak bilgisayar Pardus’a hazırsa işletim sisteminin özelliklerinden faydalanarak hızlı ve güvenilir bir biçimde bu üründen faydalanılabilir. Pardus Donanım Uyumluluk Listesi vasıtasıyla da bilgisayar sisteminin Pardus için uyumlu olup olmadığının öğrenilmesi çok kolay fakat yukarıda sayılan özelliklerin de bilinmesi bir avantaj oluşturuyor.
Pardus’u yüklemek için öncelikli olarak kurulum dosyalarının bulunduğu aygıtı (USB, DVD, vb.) yerleştirip bilgisayar yeniden başlatılmalı. Dosyalar açıldığında 5 seçenekli bir görüntü ortaya çıkıyor ve bunlardan ‘’Pardus Çalışan’’ kısmına tıklanarak Pardus incelenebilir. Sonra Pardus Yükle seçeneğine tıklayarak grafik ara yüz ile kura ulaşabilirsiniz. Konumun, dilin ve klavye düzeninin seçimi yapılarak devam ediliyor ve kullanılan makinenin benzersiz isminin belirlendiği aşamaya geliniyor. Bu isim çoğunlukla .net.com ya da .org şeklinde bitiyor. Eğer böyle bir ağ ismine sahip değilse kullanıcı, o alanı boş bırakabilir fakat kurulan sistemde meydana getirilecek kullanıcının tam isminin girilmesi gerekli ve sonra yeni oluşturulacak hesap için kullanıcı adının belirlenmesi gerekiyor.Pardus Nasıl Kurulur?
Sonrasında her zaman olduğu gibi kullanıcı şifresinin belirlenmesi gerekiyor. Daha sonra kullanıcı ‘’UEFL kurulumuna devam edilsin mi?’’ sorusuyla karşılaşacak olup bu soruyu bilgisayarın UEFL sistemini destekleyip desteklememesine göre cevaplayacak. Bu seçimin sonucuna göre kurulum aracı meydana getirilecek diskin ilk kısmına ‘’EFl Sistem Bölümü‘’ meydana getirilerek kurulumu oluşturulacak ve önüne çıkan seçenekte ‘’ Yardımcı ile- diskin tamamını kullan’’ seçilip devam edilmesinin ardından disk tanımlaması için elle seçeneği seçilebilir. En son değişiklikler kaydedilerek kurulum tamamlanıp sistem kurulur.
GNU/Linux aslında açık, özgür bir yazılım manasına gelse de bu sistem altyapısını temel alarak bunu geliştirip bir ürün sunmak bunu tam olarak kopyalama sayılmayacağı gibi onu da tam olarak yerli yapmaz ve 25 yıllık bir birikimin onlarca kişi tarafından ve milyonlarca kod vasıtasıyla Linux çekirdeğinin geliştirdiği düşülecek bir başka not. Bu aslında sıfırdan bir şey kurmanın maliyetinden ve zamanından tasarruf sağlayıp var olan sistemin üstün kendin bir şeyler katarak özgün hale getirmek olarak açıklanabilir. Debian alt yapı sisteminin de kullanılmasının aslında sebebi bu denli anlaşılabilir ki bunun sebebi bütünüyle özgür bir paket desteğiyle buluşturması fakat her şeye rağmen hiçbir Türk katkısı olmadan yapılan sistemlere göre bu sistem daha milli olmasıyla tercih edilebilir. Sonra herhangi bir etki bölgesine dahil.Pardus Gerçekten Milli İşletim Sistemi mi?