Doğuş Pertez
Admin
Destan Nedir - Destan Hakkında - Destan Türleri
Anonim Halk Edebiyatı Nazım Şekilleri ,
Koçaklama örnekleri,
Halk Edebiyatı Destan Türleri
Destanlar da koşmalar gibi dörtlüklerle yazılırlar..
Kafiyeleniş şekli ve ölçüsü tıpkı koşma gibidir .Fakat destan şu üçesaslı nitelikle öteki nazım türlerinden kolayca ayrılır :
a .Beste bakımından : Halk edebiyatı nazım türlerini birbirlerinden ayıran en önemli nitelik budur Her türün bestesi yani makamı başka başkadır
b .Dörtlük sayısı bakımından : Destanın dörtlük sayısı öteki türler gibi sınırlı değildir Divan edebiyatı'ndaki kasidenin karşılığı sayılabilir Dörtlük sayısı istendiği kadar olabilir
c .Konu bakımından : Destanların konuları harpler ve kahramanlıklardır Bu arada halk arasında şöhret yapmış eşkiyalık menkıbeleriyle zelzele, sel gibi âfetlerin meydana getirdiği ıztıraplar da destan konusu olmuşlardır Destanların ölüm ve felâket konuları üzerinde yazılanları mersiye karak-terindedir Bestesi ezgilidirDestanların, toplumun aksak yönlerini veya topluma etkisi iolan ulu kişileri hicveden mizahî ve alaylı çeşidi de bulunduğunu hatırdan çıkarmamak gerektir Bu çeşit destanlara Taşlama denir
d. Kafiye cinsi bakımından : Destanların her dörtlüğünün dördüncü mısralarını birbirlerine bağlayan kafiyeler, an sesleriyle biten kelimelerdir Örneğin vicdan, irfan, seyran, ihsan, hayvan, canan, mekân, aslan, kazan, saban, yağan gibi Fakat bu, kaidenin dışında kafiye yapılmaz demek değildir Genel olarak böyle bir şarta bağlıdır
Destanlara Kars bölgemizde Koçaklama denmektedir Koçak veya koç, yiğit anlamına gelir .
Bir destan örneği :
GENÇ OSMAN DESTANI
İptida Bağdat'a sefer olanda
Vuruldu sancaktar kaptı sancağı
Atladı hendeği geçti Genç Osman
İletti bedene dikti Genç Osman
Eğerleyin kıratınım ikisin
Fethedeyim düşmanların hepisin
Sabah namazında Bağdat kapısın
Allah Allah deyip açtı Genç Osman
Kayıkçı Kul Mustafa
Koçaklama örnekleri,
Halk Edebiyatı Destan Türleri
Destanlar da koşmalar gibi dörtlüklerle yazılırlar..
Kafiyeleniş şekli ve ölçüsü tıpkı koşma gibidir .Fakat destan şu üçesaslı nitelikle öteki nazım türlerinden kolayca ayrılır :
a .Beste bakımından : Halk edebiyatı nazım türlerini birbirlerinden ayıran en önemli nitelik budur Her türün bestesi yani makamı başka başkadır
b .Dörtlük sayısı bakımından : Destanın dörtlük sayısı öteki türler gibi sınırlı değildir Divan edebiyatı'ndaki kasidenin karşılığı sayılabilir Dörtlük sayısı istendiği kadar olabilir
c .Konu bakımından : Destanların konuları harpler ve kahramanlıklardır Bu arada halk arasında şöhret yapmış eşkiyalık menkıbeleriyle zelzele, sel gibi âfetlerin meydana getirdiği ıztıraplar da destan konusu olmuşlardır Destanların ölüm ve felâket konuları üzerinde yazılanları mersiye karak-terindedir Bestesi ezgilidirDestanların, toplumun aksak yönlerini veya topluma etkisi iolan ulu kişileri hicveden mizahî ve alaylı çeşidi de bulunduğunu hatırdan çıkarmamak gerektir Bu çeşit destanlara Taşlama denir
d. Kafiye cinsi bakımından : Destanların her dörtlüğünün dördüncü mısralarını birbirlerine bağlayan kafiyeler, an sesleriyle biten kelimelerdir Örneğin vicdan, irfan, seyran, ihsan, hayvan, canan, mekân, aslan, kazan, saban, yağan gibi Fakat bu, kaidenin dışında kafiye yapılmaz demek değildir Genel olarak böyle bir şarta bağlıdır
Destanlara Kars bölgemizde Koçaklama denmektedir Koçak veya koç, yiğit anlamına gelir .
Bir destan örneği :
GENÇ OSMAN DESTANI
İptida Bağdat'a sefer olanda
Vuruldu sancaktar kaptı sancağı
Atladı hendeği geçti Genç Osman
İletti bedene dikti Genç Osman
Eğerleyin kıratınım ikisin
Fethedeyim düşmanların hepisin
Sabah namazında Bağdat kapısın
Allah Allah deyip açtı Genç Osman
Kayıkçı Kul Mustafa