x-scarface
Üye
Bebeklerde Sarılık
Yeni doğan dönemi sarılığı; sevgili dostlar bu hafta işleyeceğim konu özellikle önlenebilir olması itibarıyla çok önemlidir.
Sarılık nedir?
Öncelikle aileler fark edebilir, sağlık ocağına götürüldüğünde sağlık personeli tarafından fark edilebilir. Özellikle bebeğin gözünün içinin, yüzünün veya vücudunun sarardığı fark edilir.
Hemen gerekli tetkikler yapılmalıdır.
Neye dikkat etmeli? Henüz bebek doğmadan anne ve babanın kan gurupları bilinmelidir. Eğer ilk çocukta sarılık meydana gelmişse 2. Çocukta dikkatli olunmalıdır.
Sarılığın oluşmasına neden olan sebepler;
1-rh uygunsuzluğu: anne kan gurubunun rh(-) olduğu bununla birlikte bebeğin kan gurubunun rh(+) olduğu durumlarda görülür. Özellikle 2. Çocukta şiddetli sarılık vakası ilk 24 saatten itibaren ortaya çıkar. Oyüzden ilk bebek doğduktan hemen sonra(ilk 72 saatte ) anneye rogam(duyarlılaşmayı önler) yapılmalıdır. Özellikle 2. Bebekte duyarlılaşma oluşursa hızla sararır. Hatta sarılık tam olarak belli etmeden bebeğin kanı yıkılmaya başlar. Bebeğin kanını yıkan; anne karnındayken bebeğin kanının anne dolaşımına geçmesi sonrası annenin bunu yabancı olarak algılayıp antikor üretmesidir. Ve oluşan antikorlar bebeğin kanını yıkmaya başlar. Yıkım işleri dalakta gerçekleşir. İşaretlenmiş bebeğin kırmızı kan hücreleri dalağa sevk edilir. Dalakta bunları parçalar. Açığa çıkan sarılık(bilirubin) maddesi bebeğin karaciğerinde temizlenmeye çalışılır. Ancak yıkım fazla olduğundan karaciğer bu fazla bilirubini paket haline getirip vücuttan atamaz. Artık dolaşımda fazlaca bulunan bilirubin diğer dokulara(göz, deri, beyin) çöker. İşte deriye çökmesyle sarılık adını verdiğimiz olay ortaya çıkar.
Abo uygunsuzluğu: anne kan gurubunun <o> ve bebeğin kan gurubunun <a>,<b>,<ab> olduğu herhangi bir durumda görülür. Bunda da ilk günden itibaren sarılık ortaya çıkar. Şiddetli seyredebilir. Bu iki klinik durumun varlığında mutlaka kan değişimi veya fototerapi verilebilecek bir merkezde olması gerekir.
Bebekte aşırı kan fazlalığı(polisitemi): bazen bebeğin göbeğinin geç kesilmesiyle anneden, bazende ikiz doğumlarda ikizden ikize kan transfüzyonu neticesinde oluşabilir. Bazende prematür bebeklerde grülür. Polisitemi( bebeğin hb 20mg/dl üstüne çıkar) özellikle hb 22mg/dl üstüne çıktığında hayatı tehdit edebilir. Bunlardada benzer mantıkla fazla olan kan yıkılmasına bağlı olarak sarılık ortaya çıkar. Yine bir sağlık kuruluşunda olunmalıdır.
Fizyolojik sarılık: bebekler 2.günden itibarn saramaya başlar. Hiçbir zaman hayatı tehdit edici değildir. Ancak arada kan tahlilleriyle bilurubin düzeyine bakılmalıdır. Matür(zamanında doğan) bebeklerde bil:15 ve prematür(erken doğan) bebeklerde 12mg/dl yi geçmez 2 haftadan uzun sürmez.
Anneler nelere dikkat etmeli;
Bebek önce gözlerinden sararır(yaklaşık bil 4mg/dl demek). Korkmayın bebeğinizi emziriniz. Eğer 3. Gün sararmayı fark etmiş ve uyuşmazlık yoksa emmesi iyiyse korkma.
Anneler bebeğinizin sarılığı geçsin diye; yıkama suyuna altın atma veya sarı yazma takma veya üzerine altın bağlama gibi yanlış ve saçma sapan hurafelerden uzak durunuz. Lütfen!!!!!!!!!
Zira çocuğunuzun karşılaştığı tehlikeyi hafife almış olur. Doktora başvuruyu geciktirirsiniz. Kaş yapayım derken göz çıkarırsınız.
Unutmayınız iyi beslenemeyen ve anne sütü yeterli olmayan çocuklar tez sararır. Zira her beslenme barsak aktivitesini ve bağırsağa safrayla birlikte bilurubinin geçişini arttıracak bu şekilde bilurubin vücuttan uzaklaştırılacaktır.
Sarılık tedavisi tam teşekküllü bir sağlık kurumunda yapılır. Hasta bilurubin düzeyleri sürekli kontrol edilir. Gerekirse fototerapi(ışık tedavisi) verilir. Bu tedavi hastane koşullarında yapılır. Dalga boyu farklı bir ışık kaynağı kullanıldığından evdeki floresanlar kullanılmaz. En az 24 saat ışık tedavisi almalıdırlar. Eğer bebeğinizin kanı yıkılıyor ve bilurubin giderek artıyorsa, bebeğin genel durumu bozuluyorsa eldeki skalara göre kan değişimi (exchange transfüzyon) yapılır. Bu bebeğinizin beyninin sarılıktan etkilenmemesi için şarttır.
Yeni doğan dönemi sarılığı; sevgili dostlar bu hafta işleyeceğim konu özellikle önlenebilir olması itibarıyla çok önemlidir.
Sarılık nedir?
Öncelikle aileler fark edebilir, sağlık ocağına götürüldüğünde sağlık personeli tarafından fark edilebilir. Özellikle bebeğin gözünün içinin, yüzünün veya vücudunun sarardığı fark edilir.
Hemen gerekli tetkikler yapılmalıdır.
Neye dikkat etmeli? Henüz bebek doğmadan anne ve babanın kan gurupları bilinmelidir. Eğer ilk çocukta sarılık meydana gelmişse 2. Çocukta dikkatli olunmalıdır.
Sarılığın oluşmasına neden olan sebepler;
1-rh uygunsuzluğu: anne kan gurubunun rh(-) olduğu bununla birlikte bebeğin kan gurubunun rh(+) olduğu durumlarda görülür. Özellikle 2. Çocukta şiddetli sarılık vakası ilk 24 saatten itibaren ortaya çıkar. Oyüzden ilk bebek doğduktan hemen sonra(ilk 72 saatte ) anneye rogam(duyarlılaşmayı önler) yapılmalıdır. Özellikle 2. Bebekte duyarlılaşma oluşursa hızla sararır. Hatta sarılık tam olarak belli etmeden bebeğin kanı yıkılmaya başlar. Bebeğin kanını yıkan; anne karnındayken bebeğin kanının anne dolaşımına geçmesi sonrası annenin bunu yabancı olarak algılayıp antikor üretmesidir. Ve oluşan antikorlar bebeğin kanını yıkmaya başlar. Yıkım işleri dalakta gerçekleşir. İşaretlenmiş bebeğin kırmızı kan hücreleri dalağa sevk edilir. Dalakta bunları parçalar. Açığa çıkan sarılık(bilirubin) maddesi bebeğin karaciğerinde temizlenmeye çalışılır. Ancak yıkım fazla olduğundan karaciğer bu fazla bilirubini paket haline getirip vücuttan atamaz. Artık dolaşımda fazlaca bulunan bilirubin diğer dokulara(göz, deri, beyin) çöker. İşte deriye çökmesyle sarılık adını verdiğimiz olay ortaya çıkar.
Abo uygunsuzluğu: anne kan gurubunun <o> ve bebeğin kan gurubunun <a>,<b>,<ab> olduğu herhangi bir durumda görülür. Bunda da ilk günden itibaren sarılık ortaya çıkar. Şiddetli seyredebilir. Bu iki klinik durumun varlığında mutlaka kan değişimi veya fototerapi verilebilecek bir merkezde olması gerekir.
Bebekte aşırı kan fazlalığı(polisitemi): bazen bebeğin göbeğinin geç kesilmesiyle anneden, bazende ikiz doğumlarda ikizden ikize kan transfüzyonu neticesinde oluşabilir. Bazende prematür bebeklerde grülür. Polisitemi( bebeğin hb 20mg/dl üstüne çıkar) özellikle hb 22mg/dl üstüne çıktığında hayatı tehdit edebilir. Bunlardada benzer mantıkla fazla olan kan yıkılmasına bağlı olarak sarılık ortaya çıkar. Yine bir sağlık kuruluşunda olunmalıdır.
Fizyolojik sarılık: bebekler 2.günden itibarn saramaya başlar. Hiçbir zaman hayatı tehdit edici değildir. Ancak arada kan tahlilleriyle bilurubin düzeyine bakılmalıdır. Matür(zamanında doğan) bebeklerde bil:15 ve prematür(erken doğan) bebeklerde 12mg/dl yi geçmez 2 haftadan uzun sürmez.
Anneler nelere dikkat etmeli;
Bebek önce gözlerinden sararır(yaklaşık bil 4mg/dl demek). Korkmayın bebeğinizi emziriniz. Eğer 3. Gün sararmayı fark etmiş ve uyuşmazlık yoksa emmesi iyiyse korkma.
Anneler bebeğinizin sarılığı geçsin diye; yıkama suyuna altın atma veya sarı yazma takma veya üzerine altın bağlama gibi yanlış ve saçma sapan hurafelerden uzak durunuz. Lütfen!!!!!!!!!
Zira çocuğunuzun karşılaştığı tehlikeyi hafife almış olur. Doktora başvuruyu geciktirirsiniz. Kaş yapayım derken göz çıkarırsınız.
Unutmayınız iyi beslenemeyen ve anne sütü yeterli olmayan çocuklar tez sararır. Zira her beslenme barsak aktivitesini ve bağırsağa safrayla birlikte bilurubinin geçişini arttıracak bu şekilde bilurubin vücuttan uzaklaştırılacaktır.
Sarılık tedavisi tam teşekküllü bir sağlık kurumunda yapılır. Hasta bilurubin düzeyleri sürekli kontrol edilir. Gerekirse fototerapi(ışık tedavisi) verilir. Bu tedavi hastane koşullarında yapılır. Dalga boyu farklı bir ışık kaynağı kullanıldığından evdeki floresanlar kullanılmaz. En az 24 saat ışık tedavisi almalıdırlar. Eğer bebeğinizin kanı yıkılıyor ve bilurubin giderek artıyorsa, bebeğin genel durumu bozuluyorsa eldeki skalara göre kan değişimi (exchange transfüzyon) yapılır. Bu bebeğinizin beyninin sarılıktan etkilenmemesi için şarttır.
