Haydar
Emekli Yönetici
Ağız içi yaralarının nedenleri ve tedavi yolları
Ağız içi yaralarını ağızda görülen solgun sarı-
kırmızı hale ile çevrili ve ağrılı ülserleşmiş
lezyonlar olarak tarif eden uzmanlar, ağız içi
yaralarının neden olduğunu ve nasıl tedavi
edilebileceğini anlattı. Toplumun % 18-20 az ya da çok aft sorunu
ile karşı karşıyadır. Bayanlarda daha sıklıkla
rastlanır. AFT genellikle tek olarak seyretse
de aynı anda birkaç bölgede birden
görülebilmektedir. AFT’nin oluş nedenini belirlemek için çeşitli
araştırma yapılmıştır. Ancak aftın
oluşumunu hızlandırıcı ve seyrini kötüleştirici
birçok faktör saptanmasına karşın oluş
nedeni tam olarak belirlenememiştir. Bu nedenle aft oluşumunu hızlandıran ve
iyileşmesini geciktiren faktörlerden
bahsetmek mümkündür. AFT oluşumunda hangi faktörler
önemlidir? - Stres Günümüzde migren, yüksek tansiyon ve
gastrit gibi birçok hastalığın nedenleri
arasında kabul edilen stres aft oluşmasının
en önemli nedenlerinden birisidir. Hanımlarda premenstural gerginlik(adet
öncesi dönem) de aft oluşumunu hızlandıran
faktörlerdendir. - Yiyecekler Turunçgiller, sirke, turşu, patates cipsi, tuzlu
ve baharatlı çerezler gibi ağız mukozasını
tahriş edebilen yiyecekler AFT oluşumunu
hızlandıran önemli faktörler arasında
sayılmaktadır. Bunların yanı sıra bazı
bünyeler için alerjik olabilen karabuğday, çavdar, arpa, çikolata, fındık, kabuklu deniz
hayvanları, soya, domates, bazı patlıcan,
elma, incir, peynir gibi yiyecekle de AFT
oluşumunu hızlandırırlar. - Travma Yanak dil dudak ısırma, sert yiyeceklerin
tahrişi ve yumuşak olmayan diş fırçalama
işlemleri ve iyi adapte olmayan protezlerin
neden olduğu vuruklar AFT için uygun
zeminin oluşmasına yardımcı olurlar. - Diş macunu Diş macunlarının temizleme özelliğini
artırmak için köpük yapıcı olarak yapılarına
katılan “Sodyum Lauryl Sulhate” ( SLS )
mukoza hücrelerinin yıkımını artıran tahriş
edici bir kimyasaldır. SLS bu özelliği ile AFT
oluşumu üzerine direkt etkili olan bir maddedir. Özellikle AFT sorunu olan kişilerin
kullanabilmesi için günümüzde daha az
oranda (% 1.25) SLS içeren diş macunları
üretilmektedir. (Tom’s of Maine Natural
Toothpaste , Oral-B Sensitive Fluoride
Toothpaste.) - Sistemik hastalıklar Behçet hastalığı, genital ülser, konjuktivit,
retinit, lokositoz gibi birçok sistemik belirtiler
yanında ağız içerisinde oluşan tekrarlayıcı
AFT’lerle kendini gösteren bir hastalıktır. Birçok malign ve otoümmin hastalıklarla
birlikte de tekrarlayıcı AFT’ler
görülebilmektedir. - Diğer nedenler B12 vitamini
ve demir
noksanlığı, sigara içme, tütün çiğnemenin
gibi alışkanlıkların de AFT oluşumuna katkıda
bulunan önemli faktörler olduğu
bilinmektedir. Ağız içi yaralarının tedavisi AFT’ler herhangi bir tedavi uygulanmasa da
genellikle 7-10 gün sonra kendiliğinden
iyileşmektedir. AFT sorunu ile karşı karşıya
olanların aşağıda sıralanan işlemlerden birini
yada birkaçını uyguladıklarında daha rahat
bir periyot geçirmeleri mümkündür: Ağrıyı azaltmak ve iyileşme periyodunu
kısaltmak için yapılabilecekler şunlardır. - Sıcak, asidik ve tahriş edici gıdalardan
kaçınılmalıdır. - “2 % Hydrogen Peroxide” solüsyonuna
batırılan pamuk yada gazlı bez ile AFT bölgesi
temizlenebilir. - Su ile karbonat karışımından hazırlanan
ince yapılı bir krem AFT üzerine sürülebilir. - Yarım bardak suya yarım kaşık tuz ilavesi
ile elde edilen solüsyonla günde üç kez
gargara yapılabilir, - Yemeklerden önce AFT bölgesine
“Xylocaine” solüsyonu ya da ağız için
hazırlanmış anestezik kremler uygulanabilir. - AFT üzerine uygulanacak “Orabase”, “Gly-
oxide”, “Cankaid”,”Ambesol” gibi ağız içi
kremler uygulanabilir. - “Sucralfate” tableti ılık suda eritip gargara
yapılabilir. - Özellikle başlangıç aşamasında “Tetrasiklin”
tableti suda eriterek elde edilen solüsyon ile
gargara yapmak AFT’nin fazla büyümesini
engeller ve ağrıyı azaltır. - Gene aftın başlangıç safhasında bölgeye bir
Topikal Steroid “% 0,1′lik Triamcinalone”
uygulanması ya da steroidli bir gargara
“Betamethasone Syrup” ile gargara yapmak
aftın fazla büyümesini engeller ve ağrıyı
azaltır. - “Chlorhexadine” gargaralar iyileşme
periyodunu kısaltır. - “Tetrasiklin” şurup la hazırlanan 12,500
ünite “Nystatin”, 1.25 mg
“Diphenhydramine”, ve 0.25 mg/m
“Hydrocortisone” karışımı ‘Shotgun’
solüsyonu olarak kullanılabilir. AFT ile uçuk arasındaki farklılıklar AFT ile uçuk genellikle aynı belirtileri
gösterdikleri için birbirleri ile
karıştırılabilmektedir. Ancak aralarında birçok
temel farklılık vardır: AFT 1. Kesinlikle ağız içersinde oluşur.
2. Bulaşıcı değildir.
3. AFT’nin oluşmasına virüsler neden olmaz. Uçuk 1. İçi su toplamış küçük kabarcıklar (Blisters)
şeklinde başlar.
2. Nadiren ağız içerisinde olsalar da genellikle
ağız dışında meydana gelirler. AFT ağız
içerisinde tüm bölgelerde olabilmesine karşın
uçuk genellikle ağız içerisinde damak tavanı gibi hareketsiz bölgeleri tutar.
3. Bulaşıcıdır.
4. Virüsler tarafından meydana getirilir.
kırmızı hale ile çevrili ve ağrılı ülserleşmiş
lezyonlar olarak tarif eden uzmanlar, ağız içi
yaralarının neden olduğunu ve nasıl tedavi
edilebileceğini anlattı. Toplumun % 18-20 az ya da çok aft sorunu
ile karşı karşıyadır. Bayanlarda daha sıklıkla
rastlanır. AFT genellikle tek olarak seyretse
de aynı anda birkaç bölgede birden
görülebilmektedir. AFT’nin oluş nedenini belirlemek için çeşitli
araştırma yapılmıştır. Ancak aftın
oluşumunu hızlandırıcı ve seyrini kötüleştirici
birçok faktör saptanmasına karşın oluş
nedeni tam olarak belirlenememiştir. Bu nedenle aft oluşumunu hızlandıran ve
iyileşmesini geciktiren faktörlerden
bahsetmek mümkündür. AFT oluşumunda hangi faktörler
önemlidir? - Stres Günümüzde migren, yüksek tansiyon ve
gastrit gibi birçok hastalığın nedenleri
arasında kabul edilen stres aft oluşmasının
en önemli nedenlerinden birisidir. Hanımlarda premenstural gerginlik(adet
öncesi dönem) de aft oluşumunu hızlandıran
faktörlerdendir. - Yiyecekler Turunçgiller, sirke, turşu, patates cipsi, tuzlu
ve baharatlı çerezler gibi ağız mukozasını
tahriş edebilen yiyecekler AFT oluşumunu
hızlandıran önemli faktörler arasında
sayılmaktadır. Bunların yanı sıra bazı
bünyeler için alerjik olabilen karabuğday, çavdar, arpa, çikolata, fındık, kabuklu deniz
hayvanları, soya, domates, bazı patlıcan,
elma, incir, peynir gibi yiyecekle de AFT
oluşumunu hızlandırırlar. - Travma Yanak dil dudak ısırma, sert yiyeceklerin
tahrişi ve yumuşak olmayan diş fırçalama
işlemleri ve iyi adapte olmayan protezlerin
neden olduğu vuruklar AFT için uygun
zeminin oluşmasına yardımcı olurlar. - Diş macunu Diş macunlarının temizleme özelliğini
artırmak için köpük yapıcı olarak yapılarına
katılan “Sodyum Lauryl Sulhate” ( SLS )
mukoza hücrelerinin yıkımını artıran tahriş
edici bir kimyasaldır. SLS bu özelliği ile AFT
oluşumu üzerine direkt etkili olan bir maddedir. Özellikle AFT sorunu olan kişilerin
kullanabilmesi için günümüzde daha az
oranda (% 1.25) SLS içeren diş macunları
üretilmektedir. (Tom’s of Maine Natural
Toothpaste , Oral-B Sensitive Fluoride
Toothpaste.) - Sistemik hastalıklar Behçet hastalığı, genital ülser, konjuktivit,
retinit, lokositoz gibi birçok sistemik belirtiler
yanında ağız içerisinde oluşan tekrarlayıcı
AFT’lerle kendini gösteren bir hastalıktır. Birçok malign ve otoümmin hastalıklarla
birlikte de tekrarlayıcı AFT’ler
görülebilmektedir. - Diğer nedenler B12 vitamini
ve demir
noksanlığı, sigara içme, tütün çiğnemenin
gibi alışkanlıkların de AFT oluşumuna katkıda
bulunan önemli faktörler olduğu
bilinmektedir. Ağız içi yaralarının tedavisi AFT’ler herhangi bir tedavi uygulanmasa da
genellikle 7-10 gün sonra kendiliğinden
iyileşmektedir. AFT sorunu ile karşı karşıya
olanların aşağıda sıralanan işlemlerden birini
yada birkaçını uyguladıklarında daha rahat
bir periyot geçirmeleri mümkündür: Ağrıyı azaltmak ve iyileşme periyodunu
kısaltmak için yapılabilecekler şunlardır. - Sıcak, asidik ve tahriş edici gıdalardan
kaçınılmalıdır. - “2 % Hydrogen Peroxide” solüsyonuna
batırılan pamuk yada gazlı bez ile AFT bölgesi
temizlenebilir. - Su ile karbonat karışımından hazırlanan
ince yapılı bir krem AFT üzerine sürülebilir. - Yarım bardak suya yarım kaşık tuz ilavesi
ile elde edilen solüsyonla günde üç kez
gargara yapılabilir, - Yemeklerden önce AFT bölgesine
“Xylocaine” solüsyonu ya da ağız için
hazırlanmış anestezik kremler uygulanabilir. - AFT üzerine uygulanacak “Orabase”, “Gly-
oxide”, “Cankaid”,”Ambesol” gibi ağız içi
kremler uygulanabilir. - “Sucralfate” tableti ılık suda eritip gargara
yapılabilir. - Özellikle başlangıç aşamasında “Tetrasiklin”
tableti suda eriterek elde edilen solüsyon ile
gargara yapmak AFT’nin fazla büyümesini
engeller ve ağrıyı azaltır. - Gene aftın başlangıç safhasında bölgeye bir
Topikal Steroid “% 0,1′lik Triamcinalone”
uygulanması ya da steroidli bir gargara
“Betamethasone Syrup” ile gargara yapmak
aftın fazla büyümesini engeller ve ağrıyı
azaltır. - “Chlorhexadine” gargaralar iyileşme
periyodunu kısaltır. - “Tetrasiklin” şurup la hazırlanan 12,500
ünite “Nystatin”, 1.25 mg
“Diphenhydramine”, ve 0.25 mg/m
“Hydrocortisone” karışımı ‘Shotgun’
solüsyonu olarak kullanılabilir. AFT ile uçuk arasındaki farklılıklar AFT ile uçuk genellikle aynı belirtileri
gösterdikleri için birbirleri ile
karıştırılabilmektedir. Ancak aralarında birçok
temel farklılık vardır: AFT 1. Kesinlikle ağız içersinde oluşur.
2. Bulaşıcı değildir.
3. AFT’nin oluşmasına virüsler neden olmaz. Uçuk 1. İçi su toplamış küçük kabarcıklar (Blisters)
şeklinde başlar.
2. Nadiren ağız içerisinde olsalar da genellikle
ağız dışında meydana gelirler. AFT ağız
içerisinde tüm bölgelerde olabilmesine karşın
uçuk genellikle ağız içerisinde damak tavanı gibi hareketsiz bölgeleri tutar.
3. Bulaşıcıdır.
4. Virüsler tarafından meydana getirilir.
