47MaDo47
Üye
ABD ve Rus savaş gemileri Karadeniz'egidiyor
ABD savaş gemileri Karadeniz'e doğru yola çıkarken,
İki rus savaş gemisi de Karadeniz’e giriş yapmak
üzere Çanakkale Boğazı'ndan geçiş yaptı. Guardian
ise yaşanan tansiyonun ardından Ukrayna'da
yaşabilecek olası 3 senaryoyu gündeme
taşıdı.
Yaşar ANTER/ BODRUM (Muğla), (DHA) - UKRAYNA ile Rusya arasındaki gerginliğin artması
üzerine ABD Donanması’na ait savaş gemilerinin
Akdeniz’den Karadeniz’e gitmek üzere hareket ettiği ileri
sürüldü. Yunanistan’ın, savunma ve askeri haberlerin yer aldığı
’kronos.gr’ sitesinin diplomatik kaynaklara dayandırdığı
haberine göre, ABD Donanması’nın en önemli roket
kruvazörlerinden 180 metre uzunluğundaki, 61 no’lu,
içinde 300 askerin bulunduğu ’US Ramage’ ve ’US
Navy’ isimli uçak gemileri ile 6’ncı ABD Filosu, Yunanistan açıklarından Karadeniz’e açılmak üzere
hareket etti. Haberde, ABD savaş gemilerinin Ukrayna
karasularına yakın Kırım Yarımadası açıklarında
konuşlandırılacağı, yarın sabaha karşı da Çanakkale
Boğazı’ndan geçmelerinin beklendiği kaydedildi. RUSYA SAVAŞ GEMİLERİNİ KARADENİZ’ E ÇEKİYOR Çanakkale Boğazı'ndan iki 2 Rus savaş gemisi geçiş
yaparak Karadeniz’e doğru ilerlemeye başladı. Rusya,
Suriye'deki iç savaş nedeniyle Akdeniz'e görevlendirdiği
150 borda numaralı Saratov ile 156 borda numaralı
Yamal isimli 2 savaş gemisini Ukrayna ve Rusya
arasındaki Kırım krizinin ardından Karadeniz'e çağırdı. Savaş gemileri saat 16.00'da Ege Denizi'nden Çanakkale
Boğazı'na giriş yaptı. Sahil Güvenlik Komutanlığı'na ait
bir botun refakat ettiği savaş gemileri manevra yapması
en güç nokta olan Nara Burnu'nu döndükten sonra
gözlerden kayboldu. ŞİMDİ NE OLUR? ÇOK ÇARPICI 3 SENARYO Guardian, olası 3 senaryodan söz ediyor. Guardian’ın birinci sayfasında, Kırım’daki askeri üslerde
kuşatma altında bulunan Ukrayna askerlerinin Ruslara
teslim olmamakta kararlı oldukları öne çıkarılmış. Gazetenin Avrupa editörü Ian Traynor ise olası 3 senaryo
öngörüyor. Bunlar özetle şöyle: Gürcistan senaryosu: Rusya’nın 2008’de Gürcistan’da yaptığı gibi hızla sahada askeri üstünlük sağlayarak,
Kırım’ın statüsü için pazarlık masasına eli güçlü olarak
oturması. Aslında bu hemen hemen gerçekleşmiş
durumda. Fakat Rusya’nın gözü Kırım’ın ötesinde
olabilir. RUSYA DOĞU'YA DA ASKER ÇIKARIRSA... Yugoslavya senaryosu: Rusya’nın Kırım’ın yanı sıra, Ukrayna’nın doğusuna da asker çıkarması, ülkenin
kuzeybatı ve güneydoğu olarak bölünmesini gündeme
getirebilir. Bu durumda; Ukraynaca konuşan Katolik
çoğunluk ile Rusça konuşan Ortodoks azınlık arasında
bir iç savaş kaçınılmaz olabilir. Diplomatik senaryo: AB’nin bu tür durumlardaki geleneksel tavrı, ekonomik yaptırım ve ulaşım
kısıtlamaları uygulamak. ABD de Rusya’ya ekonomik
tecrit uygulanmasını değerlendiriyor. Fakat Rus şirketi
Gazprom, Avrupa’nın baş enerji tedarikçisi. Bu
senaryonun devreye girmesi halinde, BM temsilcileri
mekik diplomasisi yürüterek, yeni Ukrayna’da bir çeşit İsviçre modeli oluşturmaya çalışacaktır. Rusya ise federal
veya konfederal sistem içinde etkinliğini sürdürme
arayışında olacaktır. BBCTürkçe MONTRÖ’YE GÖRE BOĞAZLARDAN UÇAK GEMİSİ GEÇEMİYOR Tolga ÖZBEK / İSTANBUL (DHA) TÜRKİYE’nin 1936’da Bulgaristan, Fransa, Büyük
Britanya, Avustralya, Yunanistan, Japonya, Romanya,
Sovyetler Birliği ve Yugoslavya ile imzaladığı Montrö
Boğazlar Sözleşmesi’ne göre, uçak gemilerinin
Karadeniz’e çıkışı veya aşağıya inişine izin verilmiyor.
Ancak Varyag’ta veya geçmişte bazı örneklerde olduğu gibi uçak gemileri farklı sınıflarda askeri gemi olarak
beyan edilerek Montrö’nün birkaç kez ’delindiği’ de
tarihte yer alıyor. Kadir Has Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü
Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Serhat Güvenç, istisnalar için
"Sovyetler Birliği döneminde Amiral Kuznetsov Uçak
Gemisi, ’hava yetenekli muhabere kruvazörü’ olarak
deklare edilerek boğazlardan geçti. Birkaç kez de şu an
emekli olmuş Kiev sınıfı, üzerinden sadece dikine kalkış yapılabilen ama ’uçak gemisi sınıfında’ olmayan gemilere
izin verildi. Burada beyan esası dikkate alınıyor. Ancak
bu gemiler aşağıya indikten sonra tekrar yukarı
çıkışlarına izin verilmedi" diyor. Özellikle Türkiye’nin dengeler açısından bu
uygulamalara dikkat ettiğini belirten Doç. Dr. Serhat
Güvenç, "Karadeniz bir iç deniz. Uçak gemisi bölgede
dengeleri değiştirir. Başka bir sınıfta olduğu belirtilse
bile Türkiye geçiş için ülkeler arasındaki dengelere dikkat
ediyor" Boğazlarımızdan geçen ve Çin’e eğlence gemisi yapılmak üzere satılan Varyag ise motoru olmadığı için
’yüzer cisim’ kategorisi ile Boğazlardan geçirilmişti.
Aylarca süren müzakereler sonrasında izin verilen gemi
Çin’e götürüldü. 1964’TEN SONRA AMERİKAN UÇAK GEMİSİNİN İSTANBUL ZİYARETİ YOK İkinci Dünya Savaşı’ndan 1964’e kadar bir çok kez
Amerikan uçak gemileri İstanbul’a kadar gelerek
ziyaretler gerçekleştirdiler. Ancak bu gemiler Karadeniz’e
çıkmadı. 1964’ten sonra gelmemelerinin nedeni olarak
Güvenç, konuyu iki nedene bağlıyor: "Türkiye ile ABD
arasında Kıbrıs olaylarından sonra yaşanan Johnson Mektubu Krizi olayları etkiledi. İkinci konu ise
1960’lardan itibaren uçak gemilerinin nükleer enerji
kullanmasıyla birlikte Türkiye’de ziyaret edebilecekleri
liman sayısı kısıtlandı" diye konuştu. TONAJ SINIRI VE KALIŞ SÜRESİ LİMİTİ VAR Montrö’ye göre, Karadeniz’e çıkacak askeri gemilerin
belirli tonajda olması gerekiyor. En son Soçi’de yapılan
Kış Olimpiyatları için Amerikan Donanması’na ait gemiler
Karadeniz’e çıkmış ve görevlerini tamamladıktan sonra
geri dönmüştü. Montrö anlaşmasına göre denizaltılar konusunda da
sınırlamalar bulunuyor. Örneğin başka bir ülkeye ait
denizaltı sadece bakım veya ilk satın alındığında
boğazlardan geçebiliyor.
İki rus savaş gemisi de Karadeniz’e giriş yapmak
üzere Çanakkale Boğazı'ndan geçiş yaptı. Guardian
ise yaşanan tansiyonun ardından Ukrayna'da
yaşabilecek olası 3 senaryoyu gündeme
taşıdı.
Yaşar ANTER/ BODRUM (Muğla), (DHA) - UKRAYNA ile Rusya arasındaki gerginliğin artması
üzerine ABD Donanması’na ait savaş gemilerinin
Akdeniz’den Karadeniz’e gitmek üzere hareket ettiği ileri
sürüldü. Yunanistan’ın, savunma ve askeri haberlerin yer aldığı
’kronos.gr’ sitesinin diplomatik kaynaklara dayandırdığı
haberine göre, ABD Donanması’nın en önemli roket
kruvazörlerinden 180 metre uzunluğundaki, 61 no’lu,
içinde 300 askerin bulunduğu ’US Ramage’ ve ’US
Navy’ isimli uçak gemileri ile 6’ncı ABD Filosu, Yunanistan açıklarından Karadeniz’e açılmak üzere
hareket etti. Haberde, ABD savaş gemilerinin Ukrayna
karasularına yakın Kırım Yarımadası açıklarında
konuşlandırılacağı, yarın sabaha karşı da Çanakkale
Boğazı’ndan geçmelerinin beklendiği kaydedildi. RUSYA SAVAŞ GEMİLERİNİ KARADENİZ’ E ÇEKİYOR Çanakkale Boğazı'ndan iki 2 Rus savaş gemisi geçiş
yaparak Karadeniz’e doğru ilerlemeye başladı. Rusya,
Suriye'deki iç savaş nedeniyle Akdeniz'e görevlendirdiği
150 borda numaralı Saratov ile 156 borda numaralı
Yamal isimli 2 savaş gemisini Ukrayna ve Rusya
arasındaki Kırım krizinin ardından Karadeniz'e çağırdı. Savaş gemileri saat 16.00'da Ege Denizi'nden Çanakkale
Boğazı'na giriş yaptı. Sahil Güvenlik Komutanlığı'na ait
bir botun refakat ettiği savaş gemileri manevra yapması
en güç nokta olan Nara Burnu'nu döndükten sonra
gözlerden kayboldu. ŞİMDİ NE OLUR? ÇOK ÇARPICI 3 SENARYO Guardian, olası 3 senaryodan söz ediyor. Guardian’ın birinci sayfasında, Kırım’daki askeri üslerde
kuşatma altında bulunan Ukrayna askerlerinin Ruslara
teslim olmamakta kararlı oldukları öne çıkarılmış. Gazetenin Avrupa editörü Ian Traynor ise olası 3 senaryo
öngörüyor. Bunlar özetle şöyle: Gürcistan senaryosu: Rusya’nın 2008’de Gürcistan’da yaptığı gibi hızla sahada askeri üstünlük sağlayarak,
Kırım’ın statüsü için pazarlık masasına eli güçlü olarak
oturması. Aslında bu hemen hemen gerçekleşmiş
durumda. Fakat Rusya’nın gözü Kırım’ın ötesinde
olabilir. RUSYA DOĞU'YA DA ASKER ÇIKARIRSA... Yugoslavya senaryosu: Rusya’nın Kırım’ın yanı sıra, Ukrayna’nın doğusuna da asker çıkarması, ülkenin
kuzeybatı ve güneydoğu olarak bölünmesini gündeme
getirebilir. Bu durumda; Ukraynaca konuşan Katolik
çoğunluk ile Rusça konuşan Ortodoks azınlık arasında
bir iç savaş kaçınılmaz olabilir. Diplomatik senaryo: AB’nin bu tür durumlardaki geleneksel tavrı, ekonomik yaptırım ve ulaşım
kısıtlamaları uygulamak. ABD de Rusya’ya ekonomik
tecrit uygulanmasını değerlendiriyor. Fakat Rus şirketi
Gazprom, Avrupa’nın baş enerji tedarikçisi. Bu
senaryonun devreye girmesi halinde, BM temsilcileri
mekik diplomasisi yürüterek, yeni Ukrayna’da bir çeşit İsviçre modeli oluşturmaya çalışacaktır. Rusya ise federal
veya konfederal sistem içinde etkinliğini sürdürme
arayışında olacaktır. BBCTürkçe MONTRÖ’YE GÖRE BOĞAZLARDAN UÇAK GEMİSİ GEÇEMİYOR Tolga ÖZBEK / İSTANBUL (DHA) TÜRKİYE’nin 1936’da Bulgaristan, Fransa, Büyük
Britanya, Avustralya, Yunanistan, Japonya, Romanya,
Sovyetler Birliği ve Yugoslavya ile imzaladığı Montrö
Boğazlar Sözleşmesi’ne göre, uçak gemilerinin
Karadeniz’e çıkışı veya aşağıya inişine izin verilmiyor.
Ancak Varyag’ta veya geçmişte bazı örneklerde olduğu gibi uçak gemileri farklı sınıflarda askeri gemi olarak
beyan edilerek Montrö’nün birkaç kez ’delindiği’ de
tarihte yer alıyor. Kadir Has Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü
Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Serhat Güvenç, istisnalar için
"Sovyetler Birliği döneminde Amiral Kuznetsov Uçak
Gemisi, ’hava yetenekli muhabere kruvazörü’ olarak
deklare edilerek boğazlardan geçti. Birkaç kez de şu an
emekli olmuş Kiev sınıfı, üzerinden sadece dikine kalkış yapılabilen ama ’uçak gemisi sınıfında’ olmayan gemilere
izin verildi. Burada beyan esası dikkate alınıyor. Ancak
bu gemiler aşağıya indikten sonra tekrar yukarı
çıkışlarına izin verilmedi" diyor. Özellikle Türkiye’nin dengeler açısından bu
uygulamalara dikkat ettiğini belirten Doç. Dr. Serhat
Güvenç, "Karadeniz bir iç deniz. Uçak gemisi bölgede
dengeleri değiştirir. Başka bir sınıfta olduğu belirtilse
bile Türkiye geçiş için ülkeler arasındaki dengelere dikkat
ediyor" Boğazlarımızdan geçen ve Çin’e eğlence gemisi yapılmak üzere satılan Varyag ise motoru olmadığı için
’yüzer cisim’ kategorisi ile Boğazlardan geçirilmişti.
Aylarca süren müzakereler sonrasında izin verilen gemi
Çin’e götürüldü. 1964’TEN SONRA AMERİKAN UÇAK GEMİSİNİN İSTANBUL ZİYARETİ YOK İkinci Dünya Savaşı’ndan 1964’e kadar bir çok kez
Amerikan uçak gemileri İstanbul’a kadar gelerek
ziyaretler gerçekleştirdiler. Ancak bu gemiler Karadeniz’e
çıkmadı. 1964’ten sonra gelmemelerinin nedeni olarak
Güvenç, konuyu iki nedene bağlıyor: "Türkiye ile ABD
arasında Kıbrıs olaylarından sonra yaşanan Johnson Mektubu Krizi olayları etkiledi. İkinci konu ise
1960’lardan itibaren uçak gemilerinin nükleer enerji
kullanmasıyla birlikte Türkiye’de ziyaret edebilecekleri
liman sayısı kısıtlandı" diye konuştu. TONAJ SINIRI VE KALIŞ SÜRESİ LİMİTİ VAR Montrö’ye göre, Karadeniz’e çıkacak askeri gemilerin
belirli tonajda olması gerekiyor. En son Soçi’de yapılan
Kış Olimpiyatları için Amerikan Donanması’na ait gemiler
Karadeniz’e çıkmış ve görevlerini tamamladıktan sonra
geri dönmüştü. Montrö anlaşmasına göre denizaltılar konusunda da
sınırlamalar bulunuyor. Örneğin başka bir ülkeye ait
denizaltı sadece bakım veya ilk satın alındığında
boğazlardan geçebiliyor.
