hikmet366
Üye
nuttuk nedir ?
Nutuk (Söylev) nedir?
Nutuk, kelime anlamı olarak, "söz, lakırdı; söyleyiş, söylemek kuvveti" demektir. Kalabalık bir dinleyici topluluğunu çeşitli fikir, duygu ve heyecanları aşılamak amacıyla yapılan konuşmalara söylev (nutuk) denir. Söylev, dinleyici kitlesini belli bir amaç veya duygu etrafında toplamayı amaçlar. Söylev bir yazı türü değildir. Kalabalık halk topluluklarına sunulan önemli söylevler sonradan yazıya geçirilmiştir. Edebiyatımızın en önemli söylevleri atatürk’e aittir. Atatürk’e ait söylevler “nutuk” adlı eserinde toplanmıştır
Hatiplik ve Hatiplik sanatı nedir?
Bir gerçeğe inanan bir insanın toplumu bu gerçeğe inandırmak için özünün bütünü ile yaptığı telkin sürecine hitabet; bir fikri, bir davayı karşısındaki insanlara dil ustalığı ile açıklamaya hitabet sanatı; toplum önünde bu konuşmayı yapana hatip; bir insan topluluğuna bir fikri vermek bir ülküyü aşılamak amacıyla söylenen sözlere ise nutuk veya söylev denir.
Hatiplik sanatı, insanlık tarihinin en eski sanatlarındandır. Bu sanatla peygamberler ve din adamları insanları doğru yola davet etmişler; padişahlar, krallar ve kumandanlar ordularına bu sanatla hükmetmiş ve savaşlar kazanmıştır. Hatip olmak isteyen kişi iyi düşünen, çok okuyan, çok tecrübeli, gözlemi kuvvetli, içerisinde bulunduğu toplumu çok iyi bilen, bilgili, ileri görüşlü, söz kurallarına gerektiği kadar önem veren kişi olmalıdır. Hatip, gür sesli, özgür yaratılışlı, sevimli ve cana yakın olmalıdır. Derin hissilik, canlı hayat, sağlam yapılı bulunmak, inanç ve fikirlerde içtenlik, gür bir anlatım şekli hatibin belirgin özellikleridir.
Hatip'in amaçları nelerdir?
1- Bir fikri veya bir meseleyi açık bir şekilde anlatmak
2- Dinleyiciler üzerinde bir iz bırakarak onları ikna etmek
3- Dinleyicileri harekete geçirmek
4- Dinleyicileri eğlendirmek
Nutuk'un bölümleri nelerdir?
1- Anadolu'nun durumu ve kurtuluş çareleri
2- Milli teşkilatların kurulması ve kongreler
3- İstanbul hükumeti ile ilişkiler
4- Milli teşkilatın yeniden düzenlenmesi
5- Misak-ı Milli ve gelişmeler
6- Büyük Millet Meclisi'nin toplanması
7- İsyanlar ve Doğu cephesindeki gelişmeler
8- Düzenli orduya geçme kararı
9- İstanbul hükumetinin Ankara ile temas arayışları
10- Batı cephesindeki gelişmeler ve Birinci İnönü Muharebesi
11- Londra Konferansı ve İkinci İnönü Muharebesi
12- Sakarya Meydan Muharebesi ve müteakip gelişmeler
13- Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Savaşı, Mudanya Mütarekesi
14- Lozan Barış Konferansı ve Saltanatın kaldırılması, Hilafet meselesi
15- Halk Fırkası'nın kuruluş ve Lozan Barış Anlaşması ve müteakip gelişmeler
16- Cumhuriyetin ilanı
17- Hilafetin kaldırılması
18- Mustafa Kemal'e karşı muhalefet, Paşalar meselesi ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
19- Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın Gençliğe hitabesi
Türk Edebiyatında Nutuk
Edebiyatımızdaki ilk söylev olarak, Bilge Kağan’ın Orhun Abideleri‘nde Türk Budunu’na seslenişi olarak kabul edilmektedir. Türk Edebiyatı boyunca ortaya konulan söylevleri iki başlık altında incelenebilir:
1- Siyasi Nutuk
2- Bilimsel ve Kültürel Nutuk
Onuncu Yıl Nutku
Nutuk, yazıldığı dönemde Cumhuriyet Halk Fırkası Genel başkanı olan Mustafa Kemal Paşa'nın 15 - 20 Ekim 1927 tarihlerinde, yerli ve yabancı basın mensuplarının da katıldığı partisinin 2. 1927 yılları arasında Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarının faaliyetlerini özetleyen konuşma, Kültür Bakanlığı Yayınevi tarafından (belgeler bölümü dışında) yaklaşık 900 sayfalık bir kitap olarak yayımlanmıştır ve Türkiye Cumhuriyeti'nin bu dönemle ilgili en temel resmi tarih kaynağı olmak niteliğindedir. Nutuk'un güncel Türkçeye çevrilmiş sürümleri pek çok yayınevi tarafından basılmış bazıları Söylev adını tercih etmişlerdir. Nutuk, belgeleri sayesinde, Atatürk'ün tarihçi kimliğini de ortaya koymaktadır. Atatürk; yaşanılan olaylarla ilgili kayıtlı belgeleri toplamış ve Nutuk'u yazarken bu belgelere dayanarak icraatlarını özetlemiştir.
Onuncu Yıl Nutkunun Dili
Atatürk'ün yetiştiği dönemde kullanılan söz dağarcığı ve cümle yapısı bakımından ulusal edebiyat devrinin temsil ettiği dildir. Klasik Osmanlıca'ya göre oldukça sadeleştirilmiştir. O devirde kullanılan Arapça ve Farsça sözcükler ve bu dillerden alınan kurallarla oluşturulan tamlamalar, devlet dilinde kullanımından dolayı Nutuk'a girmiş sözcükler nedeniyle dili günümüze göre oldukça ağırdır. Dil kullanılırken anlatılan duruma göre bazen kısa ve keskin tümceler bazen de uzun ve hareketli söyleyişlere yer verilmiştir.
Nutuk nasıl hazırlanır?
İyi bir söylev hazırlamanın genel yolu: okumak, gözlemde bulunmak, düşünmek, incelemek, sohbet etmek ve yazmaktır Bir söylev hazırlamak için; konu seçmek, materyal toplamak, destek olarak kullanılacak fikirleri bulmak, plan hazırlamak, yüksek sesle prova etmek şarttır.
Söylevde konu seçmenin önemi büyüktür Vaktinden önce seçilen, üzerinde çalışılmaya başlanan bir konu, geç seçilen çok iyi bir konudan daha iyi sayılır Konuyu seçtikten sonra şöyle hareket edilmelidir:
1- Fikir ve bilgi, kullanılacak hale gelmeden önce iyice pişirilmeli,
2- Materyal üzerinde bilinçle düşünmeli,
3- Hatip gerekli olandan fazla bilgi toplamalıdır.
Söylevde en önemli, en can alıcı nokta, sonsöz sayılır En son söylenen sözler, dinleyicilerin kulaklarında çınlayan, en çok hatırlanacak olan kelimelerdir İyi bir söylev zayıf bir bitişle kuvvetini kaybeder Söylevin sonuna yaklaştığınızı anlayan dinleyicilerde canlanmış bir ilgi başgösterir İşte o zaman söylev, kuvvetli ve heyecanlı sözlerle son bulmalıdır Bir şiirle, bir hikaye, bir fıkra ile veya söylevi özetleyerek bitirmek iyidir İyi bir söylevin ilk niteliği, açıklık ve bütünlüktür Önemli fikirler, dinleyicilere belli etmeden tekrarlanmalı, bunlar kuvvetli örneklerle, kişisel ve toplumsal olaylarla desteklenmelidir Söylevin arasına dinleyicinin dikkatini uyanık tutacak sözler ustalıkla yerleştirilmelidir Söylevin gayesini daima bir tek cümle içinde göstermeğe çalışınız Dinleyicilerin derhal ilgisini çekecek cümlelerle söze başlayınız Girişler kısa kesilmeli, hemen konuya girilmelidir.
Nutuk hazırlanırken nelere dikkat edilmedir?
1- Nutku hazırlayan konuyu planlı bir şekilde hazırlamalıdır. Yazıya geçirmeli ve hatip yazmış olduğu bu nutka önceden hazırlanmadır. Yazıya geçirmeli ve hatip yazmış olduğu bu nutka önceden hazırlanmadır. Konuşma sırasında ise yazılı metni yanında bulundurmalı; fakat konuşma sırasında kağıda fazla bakmamalıdır. Konusuna iyi hazırlanan hatip kağıda göz ucuyla baktığı zaman konuşmasını hatasız yapacaktır.
2- İçten konuşma yapmak kolay değildir. Büyük hatiplerin bile daha önceden konusunu hazırladıkları ve yanlarındaki küçük notlarından faydalandıkları ve o andaki konunun ahengine göre konuşmalarını değiştirdikleri görülmüştür. Bu yüzden hatip, konuşma sırasında her zaman metne bağlı kalmayabilir.
3- Nutkun giriş cümlesi toplumun dikkatini çekecek türden olmalıdır. Hatta ilk cümleler şiirsel bir üslupta olabilir.
4- Düşüncelerin planı iyi yapılmalı ve kullanılacak üslup iyi seçilmelidir.
5- Gelişme bölümünde ise konu her türlü belgelerle konu açılır, örneklendirilir ve ispatlanmaya çalışılır.
6- Sonuç bölümünde ise işlenen konunun önemi ve toplumdaki tesirleri kesin ve etkili bir dil ile anlatılır.
7- Hatip ele alacağı konuyu çok iyi bir şekilde savunabilmelidir. Bunun için de hitap etme sanatının inceliklerini, toplum psikolojisini ve düşünce yapısını çok iyi bilmelidir.
Nutuk, kelime anlamı olarak, "söz, lakırdı; söyleyiş, söylemek kuvveti" demektir. Kalabalık bir dinleyici topluluğunu çeşitli fikir, duygu ve heyecanları aşılamak amacıyla yapılan konuşmalara söylev (nutuk) denir. Söylev, dinleyici kitlesini belli bir amaç veya duygu etrafında toplamayı amaçlar. Söylev bir yazı türü değildir. Kalabalık halk topluluklarına sunulan önemli söylevler sonradan yazıya geçirilmiştir. Edebiyatımızın en önemli söylevleri atatürk’e aittir. Atatürk’e ait söylevler “nutuk” adlı eserinde toplanmıştır
Hatiplik ve Hatiplik sanatı nedir?
Bir gerçeğe inanan bir insanın toplumu bu gerçeğe inandırmak için özünün bütünü ile yaptığı telkin sürecine hitabet; bir fikri, bir davayı karşısındaki insanlara dil ustalığı ile açıklamaya hitabet sanatı; toplum önünde bu konuşmayı yapana hatip; bir insan topluluğuna bir fikri vermek bir ülküyü aşılamak amacıyla söylenen sözlere ise nutuk veya söylev denir.
Hatiplik sanatı, insanlık tarihinin en eski sanatlarındandır. Bu sanatla peygamberler ve din adamları insanları doğru yola davet etmişler; padişahlar, krallar ve kumandanlar ordularına bu sanatla hükmetmiş ve savaşlar kazanmıştır. Hatip olmak isteyen kişi iyi düşünen, çok okuyan, çok tecrübeli, gözlemi kuvvetli, içerisinde bulunduğu toplumu çok iyi bilen, bilgili, ileri görüşlü, söz kurallarına gerektiği kadar önem veren kişi olmalıdır. Hatip, gür sesli, özgür yaratılışlı, sevimli ve cana yakın olmalıdır. Derin hissilik, canlı hayat, sağlam yapılı bulunmak, inanç ve fikirlerde içtenlik, gür bir anlatım şekli hatibin belirgin özellikleridir.
Hatip'in amaçları nelerdir?
1- Bir fikri veya bir meseleyi açık bir şekilde anlatmak
2- Dinleyiciler üzerinde bir iz bırakarak onları ikna etmek
3- Dinleyicileri harekete geçirmek
4- Dinleyicileri eğlendirmek
Nutuk'un bölümleri nelerdir?
1- Anadolu'nun durumu ve kurtuluş çareleri
2- Milli teşkilatların kurulması ve kongreler
3- İstanbul hükumeti ile ilişkiler
4- Milli teşkilatın yeniden düzenlenmesi
5- Misak-ı Milli ve gelişmeler
6- Büyük Millet Meclisi'nin toplanması
7- İsyanlar ve Doğu cephesindeki gelişmeler
8- Düzenli orduya geçme kararı
9- İstanbul hükumetinin Ankara ile temas arayışları
10- Batı cephesindeki gelişmeler ve Birinci İnönü Muharebesi
11- Londra Konferansı ve İkinci İnönü Muharebesi
12- Sakarya Meydan Muharebesi ve müteakip gelişmeler
13- Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Savaşı, Mudanya Mütarekesi
14- Lozan Barış Konferansı ve Saltanatın kaldırılması, Hilafet meselesi
15- Halk Fırkası'nın kuruluş ve Lozan Barış Anlaşması ve müteakip gelişmeler
16- Cumhuriyetin ilanı
17- Hilafetin kaldırılması
18- Mustafa Kemal'e karşı muhalefet, Paşalar meselesi ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
19- Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın Gençliğe hitabesi
Türk Edebiyatında Nutuk
Edebiyatımızdaki ilk söylev olarak, Bilge Kağan’ın Orhun Abideleri‘nde Türk Budunu’na seslenişi olarak kabul edilmektedir. Türk Edebiyatı boyunca ortaya konulan söylevleri iki başlık altında incelenebilir:
1- Siyasi Nutuk
2- Bilimsel ve Kültürel Nutuk
Onuncu Yıl Nutku
Nutuk, yazıldığı dönemde Cumhuriyet Halk Fırkası Genel başkanı olan Mustafa Kemal Paşa'nın 15 - 20 Ekim 1927 tarihlerinde, yerli ve yabancı basın mensuplarının da katıldığı partisinin 2. 1927 yılları arasında Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarının faaliyetlerini özetleyen konuşma, Kültür Bakanlığı Yayınevi tarafından (belgeler bölümü dışında) yaklaşık 900 sayfalık bir kitap olarak yayımlanmıştır ve Türkiye Cumhuriyeti'nin bu dönemle ilgili en temel resmi tarih kaynağı olmak niteliğindedir. Nutuk'un güncel Türkçeye çevrilmiş sürümleri pek çok yayınevi tarafından basılmış bazıları Söylev adını tercih etmişlerdir. Nutuk, belgeleri sayesinde, Atatürk'ün tarihçi kimliğini de ortaya koymaktadır. Atatürk; yaşanılan olaylarla ilgili kayıtlı belgeleri toplamış ve Nutuk'u yazarken bu belgelere dayanarak icraatlarını özetlemiştir.
Onuncu Yıl Nutkunun Dili
Atatürk'ün yetiştiği dönemde kullanılan söz dağarcığı ve cümle yapısı bakımından ulusal edebiyat devrinin temsil ettiği dildir. Klasik Osmanlıca'ya göre oldukça sadeleştirilmiştir. O devirde kullanılan Arapça ve Farsça sözcükler ve bu dillerden alınan kurallarla oluşturulan tamlamalar, devlet dilinde kullanımından dolayı Nutuk'a girmiş sözcükler nedeniyle dili günümüze göre oldukça ağırdır. Dil kullanılırken anlatılan duruma göre bazen kısa ve keskin tümceler bazen de uzun ve hareketli söyleyişlere yer verilmiştir.
Nutuk nasıl hazırlanır?
İyi bir söylev hazırlamanın genel yolu: okumak, gözlemde bulunmak, düşünmek, incelemek, sohbet etmek ve yazmaktır Bir söylev hazırlamak için; konu seçmek, materyal toplamak, destek olarak kullanılacak fikirleri bulmak, plan hazırlamak, yüksek sesle prova etmek şarttır.
Söylevde konu seçmenin önemi büyüktür Vaktinden önce seçilen, üzerinde çalışılmaya başlanan bir konu, geç seçilen çok iyi bir konudan daha iyi sayılır Konuyu seçtikten sonra şöyle hareket edilmelidir:
1- Fikir ve bilgi, kullanılacak hale gelmeden önce iyice pişirilmeli,
2- Materyal üzerinde bilinçle düşünmeli,
3- Hatip gerekli olandan fazla bilgi toplamalıdır.
Söylevde en önemli, en can alıcı nokta, sonsöz sayılır En son söylenen sözler, dinleyicilerin kulaklarında çınlayan, en çok hatırlanacak olan kelimelerdir İyi bir söylev zayıf bir bitişle kuvvetini kaybeder Söylevin sonuna yaklaştığınızı anlayan dinleyicilerde canlanmış bir ilgi başgösterir İşte o zaman söylev, kuvvetli ve heyecanlı sözlerle son bulmalıdır Bir şiirle, bir hikaye, bir fıkra ile veya söylevi özetleyerek bitirmek iyidir İyi bir söylevin ilk niteliği, açıklık ve bütünlüktür Önemli fikirler, dinleyicilere belli etmeden tekrarlanmalı, bunlar kuvvetli örneklerle, kişisel ve toplumsal olaylarla desteklenmelidir Söylevin arasına dinleyicinin dikkatini uyanık tutacak sözler ustalıkla yerleştirilmelidir Söylevin gayesini daima bir tek cümle içinde göstermeğe çalışınız Dinleyicilerin derhal ilgisini çekecek cümlelerle söze başlayınız Girişler kısa kesilmeli, hemen konuya girilmelidir.
Nutuk hazırlanırken nelere dikkat edilmedir?
1- Nutku hazırlayan konuyu planlı bir şekilde hazırlamalıdır. Yazıya geçirmeli ve hatip yazmış olduğu bu nutka önceden hazırlanmadır. Yazıya geçirmeli ve hatip yazmış olduğu bu nutka önceden hazırlanmadır. Konuşma sırasında ise yazılı metni yanında bulundurmalı; fakat konuşma sırasında kağıda fazla bakmamalıdır. Konusuna iyi hazırlanan hatip kağıda göz ucuyla baktığı zaman konuşmasını hatasız yapacaktır.
2- İçten konuşma yapmak kolay değildir. Büyük hatiplerin bile daha önceden konusunu hazırladıkları ve yanlarındaki küçük notlarından faydalandıkları ve o andaki konunun ahengine göre konuşmalarını değiştirdikleri görülmüştür. Bu yüzden hatip, konuşma sırasında her zaman metne bağlı kalmayabilir.
3- Nutkun giriş cümlesi toplumun dikkatini çekecek türden olmalıdır. Hatta ilk cümleler şiirsel bir üslupta olabilir.
4- Düşüncelerin planı iyi yapılmalı ve kullanılacak üslup iyi seçilmelidir.
5- Gelişme bölümünde ise konu her türlü belgelerle konu açılır, örneklendirilir ve ispatlanmaya çalışılır.
6- Sonuç bölümünde ise işlenen konunun önemi ve toplumdaki tesirleri kesin ve etkili bir dil ile anlatılır.
7- Hatip ele alacağı konuyu çok iyi bir şekilde savunabilmelidir. Bunun için de hitap etme sanatının inceliklerini, toplum psikolojisini ve düşünce yapısını çok iyi bilmelidir.
