Doğuş Pertez
Admin
Hun Devleti tüm hükümdarları kimlerdir?
Hun devletinde görev yapan tüm hükümdarlar kimlerdir merak ediliyor. Bizde makalemizde sizlere hun devletinde görev yapan bütün hükümdarları tek bir liste halinde sunduk.
Hun Devletine ait dört önemli hükümdar vardır.
Teoman Dönemi (M.Ö. 220-209)
Devletin kurucusu unvanını taşıyan ilk hükümdarıdır. Mete Han’ın babasıdır. O dönemler Türk hükümdarlarına Yabgu denilmesinden ötürü, Teoman Yabgu olarak da bilinir. Dönemde pek çok farklı Türk boyunu bir araya getirerek, merkezi bir devlet kurmuştur ve MÖ 220 yılında Tahdu ünvanıyla iktidara gelmiştir. Teoman döneminde Çin’e pek çok defa akın gerçekleştirilmiştir. Ancak, göçebe boyları tek tek akın ettiği için, büyük bir Hun akımı, bu dönemde gerçekleşmemiştir. Ancak boyları birleştiren Teoman başta Çin olmak üzere pek çok devleti korkutmayı başardı.
Teoman’ın son yıllarında halk veliaht olarak Mete’yi görüyordu. Ancak Teoman, diğer hanımından olan oğlunu tahta geçirmek istese de, Mete topladığı 10.000 kişilik ordu ile babasını yenilgiye uğratarak, iktidara geçmeyi başarmıştır.
Mete Dönemi (M.Ö. 209-174)
Babasının ölümünden sonra tahta geçen Mete Han, Komşu ülke Donghu’ya savaş açtı ve bunlara büyük bir yenilgi yaşattı. Bu yenilgi ile Donghu’yu vergiye bağladılar. MÖ 208 yılında Donghu’yu da topraklarına kattı. Tunguz halklarını da bünyesine katmayı başardı. Yüeçi’yi de yenerek bu toprakları da Hun devletine kattı. En son Gaozo’yu da yenilgiye uğratıp, devleti vergiye bağlaması ile beraber çok geniş asya topraklarına hitap eden Hun devletini kurdu. Ayrıca Mete Han, günümüzde Islıklı ok olarak bilinen, çavuş oku’nun mucidi olarak bilinmektedir.
Ki-Ok dönemi (M.Ö. 174-160)
Ki-ok döneminden Çin ile olan siyasi ilişkiler daha da geliştirilmiştir. Ancak bu gelişme büyük bir hata yapılmasına da neden olmuştur. Çinli bir prenses ile evlenen Ki-Ok, prensesin bohçası süsüyle saraya giren yüzlerce hizmetçinin, ülke içinde casusluk yapmasının önüne geçememiştir.
Chün-Ch’en (Cün Çin) dönemi (M.Ö. 160-126)
Çin’in en güçlü olduğu döneme denk gelen Chün-Ch’en, Çin’in Türk boyları arasına nifak tohumları ekip, iç karışıklık çıkarmasının önüne geçemedi. Hakan soyundan gelen Türk prensleri bu dönemde birbirlerine karşı cephe aldı. Bununla birlikte, Türk askerini de yıkma planını devreye sokan Çin, askerlere lüks eşyalar gönderip, onları rahata alıştırdı. İpek yolu hakimiyeti bu dönemde Hun devletinin elinden çıktı ve devletin Çin üzerindeki hakimiyetini de kaybetmesi ile beraber, parçalanma sürecine girdi.
Hun Devletine ait dört önemli hükümdar vardır.
Teoman Dönemi (M.Ö. 220-209)
Devletin kurucusu unvanını taşıyan ilk hükümdarıdır. Mete Han’ın babasıdır. O dönemler Türk hükümdarlarına Yabgu denilmesinden ötürü, Teoman Yabgu olarak da bilinir. Dönemde pek çok farklı Türk boyunu bir araya getirerek, merkezi bir devlet kurmuştur ve MÖ 220 yılında Tahdu ünvanıyla iktidara gelmiştir. Teoman döneminde Çin’e pek çok defa akın gerçekleştirilmiştir. Ancak, göçebe boyları tek tek akın ettiği için, büyük bir Hun akımı, bu dönemde gerçekleşmemiştir. Ancak boyları birleştiren Teoman başta Çin olmak üzere pek çok devleti korkutmayı başardı.
Teoman’ın son yıllarında halk veliaht olarak Mete’yi görüyordu. Ancak Teoman, diğer hanımından olan oğlunu tahta geçirmek istese de, Mete topladığı 10.000 kişilik ordu ile babasını yenilgiye uğratarak, iktidara geçmeyi başarmıştır.
Mete Dönemi (M.Ö. 209-174)
Babasının ölümünden sonra tahta geçen Mete Han, Komşu ülke Donghu’ya savaş açtı ve bunlara büyük bir yenilgi yaşattı. Bu yenilgi ile Donghu’yu vergiye bağladılar. MÖ 208 yılında Donghu’yu da topraklarına kattı. Tunguz halklarını da bünyesine katmayı başardı. Yüeçi’yi de yenerek bu toprakları da Hun devletine kattı. En son Gaozo’yu da yenilgiye uğratıp, devleti vergiye bağlaması ile beraber çok geniş asya topraklarına hitap eden Hun devletini kurdu. Ayrıca Mete Han, günümüzde Islıklı ok olarak bilinen, çavuş oku’nun mucidi olarak bilinmektedir.
Ki-Ok dönemi (M.Ö. 174-160)
Ki-ok döneminden Çin ile olan siyasi ilişkiler daha da geliştirilmiştir. Ancak bu gelişme büyük bir hata yapılmasına da neden olmuştur. Çinli bir prenses ile evlenen Ki-Ok, prensesin bohçası süsüyle saraya giren yüzlerce hizmetçinin, ülke içinde casusluk yapmasının önüne geçememiştir.
Chün-Ch’en (Cün Çin) dönemi (M.Ö. 160-126)
Çin’in en güçlü olduğu döneme denk gelen Chün-Ch’en, Çin’in Türk boyları arasına nifak tohumları ekip, iç karışıklık çıkarmasının önüne geçemedi. Hakan soyundan gelen Türk prensleri bu dönemde birbirlerine karşı cephe aldı. Bununla birlikte, Türk askerini de yıkma planını devreye sokan Çin, askerlere lüks eşyalar gönderip, onları rahata alıştırdı. İpek yolu hakimiyeti bu dönemde Hun devletinin elinden çıktı ve devletin Çin üzerindeki hakimiyetini de kaybetmesi ile beraber, parçalanma sürecine girdi.
