KARİZMATİX
Üye
Geçmişten Günümüze Saatler.
Eski insanlar zamanı nasıl ölçüyorlardı?
İnsanlar, bir eylemin, olayın ne kadar sürdüğünü belirlemek için uğraşmıştır.
Araştırmalar yapmış, çeşitli yöntemler geliştirmişlerdir.
Bu yöntemlerden bazıları şunlardır:
Güneş Saatleri: Zamanı ölçme ile ilgili ilk çabalar güneş
saatiyle başlamıştır. Bu ilk saatler, yüzyıllar boyunca zamanın
ölçülmesi için kullanılan en yaygın araçlar olmuşlardır. Güneş
saatleri, özel olarak hazırlanmış bir milin gölgesinin,
Güneş’in görünen hareketine uygun olarak yine özel olarak
hazırlanmış mermer, taş veya madenî bir zemin (kadran)
üzerindeki hareketine göre zamanın ölçülmesine yarayan
araçlardır. Saat, Güneş’in oluşturduğu gölgeyi ölçmekteydi.
Bu nedenle güneş saatleri ancak bol güneşli ülkelerde ve
gündüzleri kullanılabiliyordu.
Su Saatleri: Güneş saatleri kadar eskiye dayanan,
ancak tam zamanı bilinmese de ilk tipleri
Mısır’da bulunan su saatleri, dibinde delik olan
bir kovanın boşalması ve olmasıyla zamanı
gösterir. Güneş saatleri belirli bir zamanı
gösterirken, su saatleri ne kadar zaman geçtiğini
de gösteriyordu. Bu nedenle su saatinin icadı
zaman ölçümünün gerçek başlangıcı sayılabilir.
Su saatleri sade olmalarına rağmen
sorunluydular. Soğuk bölgelerde suyun
akışkanlığının azalması, deliğin tıkanması, suyun
sabit olmaması gibi sorunlar vardı. Buna rağmen
su saatleri yüzyıllarca kullanılmıştır.
Kum Saatleri: Kum saatleri, zamanın geleneksel
sembolüdür. Saatin ilk tasarımı olan yumurta
biçiminde cam kaptan akan kum yüzyıllar
boyunca sabit kalmıştır.
Saatlerde kumun yanı sıra bazen pudra hâline
getirilmiş yumurta kabuğu, cıva ya da ince
toz siyah mermer de kullanılmıştır. Camcılık
becerisi geliştikçe, kumun doldurulduğu ağız da
eritilerek kapatılmış, kumun nemlenerek
akışının zorlaşmasının önüne geçilmiştir.
Ateş Saati (ya da Mum Saati): Petrol lambasının alevi ile
çalışan saat mekanizmasında, tüketilen yağın bölmeli
bir saydam kapta izlenmesi ya da kısalan mumun
gölgesinin, arkadaki bir cetvel üzerindeki boyuna göre
zaman belirlenen saattir.İlk olarak nerede kullanıldığı
bilinmemektedir. Ancak bu çeşit saatler 520 yılına ait
Çinli şair You Jiangu’nun bir şiirinde geçmektedir.
En bilinen mum saati ise İngiltere’de Kral Alfred
tarafından kullanılmıştır.Büyük Alfred’in icadı saat, 12
eşit parça şeklinde işaretlenmiş 6 mumdan
oluşmaktadır. Her mum tamamen 4 saatte ve her işaret
20 dakikada yanmaktadır.
En gelişmiş modellerinden biri ise Ortadoğulu bilim
adamı El Cezeri’nin 1206 yılında yaptığı saat kabul
edilir.
Mekanik Saatler(ya da Analog Saatler): Bu tür
saatlerdeki mekanizma ağırlığın asılı olduğu ipi ya
da zinciri kısa aralıklarla tutan ve bırakan bir
düzendir. Bu düzen tüm modern saatlerin de
ortak özelliğidir.
Dijital Saat (ya da Elektronik Saat): Günümüzde
en çok kullanılan saatlerdir. İlk elektrikli saat
1840 senesinde İngiliz saatçı Barwise ve Skoç A.
Bain tarafından yapılmıştır. Pille çalışan saatler,
İkinci Dünyâ Savaşı sırasında Almanlar tarafından
geliştirildi.
İnsanlar, bir eylemin, olayın ne kadar sürdüğünü belirlemek için uğraşmıştır.
Araştırmalar yapmış, çeşitli yöntemler geliştirmişlerdir.
Bu yöntemlerden bazıları şunlardır:
Güneş Saatleri: Zamanı ölçme ile ilgili ilk çabalar güneş
saatiyle başlamıştır. Bu ilk saatler, yüzyıllar boyunca zamanın
ölçülmesi için kullanılan en yaygın araçlar olmuşlardır. Güneş
saatleri, özel olarak hazırlanmış bir milin gölgesinin,
Güneş’in görünen hareketine uygun olarak yine özel olarak
hazırlanmış mermer, taş veya madenî bir zemin (kadran)
üzerindeki hareketine göre zamanın ölçülmesine yarayan
araçlardır. Saat, Güneş’in oluşturduğu gölgeyi ölçmekteydi.
Bu nedenle güneş saatleri ancak bol güneşli ülkelerde ve
gündüzleri kullanılabiliyordu.
Su Saatleri: Güneş saatleri kadar eskiye dayanan,
ancak tam zamanı bilinmese de ilk tipleri
Mısır’da bulunan su saatleri, dibinde delik olan
bir kovanın boşalması ve olmasıyla zamanı
gösterir. Güneş saatleri belirli bir zamanı
gösterirken, su saatleri ne kadar zaman geçtiğini
de gösteriyordu. Bu nedenle su saatinin icadı
zaman ölçümünün gerçek başlangıcı sayılabilir.
Su saatleri sade olmalarına rağmen
sorunluydular. Soğuk bölgelerde suyun
akışkanlığının azalması, deliğin tıkanması, suyun
sabit olmaması gibi sorunlar vardı. Buna rağmen
su saatleri yüzyıllarca kullanılmıştır.
Kum Saatleri: Kum saatleri, zamanın geleneksel
sembolüdür. Saatin ilk tasarımı olan yumurta
biçiminde cam kaptan akan kum yüzyıllar
boyunca sabit kalmıştır.
Saatlerde kumun yanı sıra bazen pudra hâline
getirilmiş yumurta kabuğu, cıva ya da ince
toz siyah mermer de kullanılmıştır. Camcılık
becerisi geliştikçe, kumun doldurulduğu ağız da
eritilerek kapatılmış, kumun nemlenerek
akışının zorlaşmasının önüne geçilmiştir.
Ateş Saati (ya da Mum Saati): Petrol lambasının alevi ile
çalışan saat mekanizmasında, tüketilen yağın bölmeli
bir saydam kapta izlenmesi ya da kısalan mumun
gölgesinin, arkadaki bir cetvel üzerindeki boyuna göre
zaman belirlenen saattir.İlk olarak nerede kullanıldığı
bilinmemektedir. Ancak bu çeşit saatler 520 yılına ait
Çinli şair You Jiangu’nun bir şiirinde geçmektedir.
En bilinen mum saati ise İngiltere’de Kral Alfred
tarafından kullanılmıştır.Büyük Alfred’in icadı saat, 12
eşit parça şeklinde işaretlenmiş 6 mumdan
oluşmaktadır. Her mum tamamen 4 saatte ve her işaret
20 dakikada yanmaktadır.
En gelişmiş modellerinden biri ise Ortadoğulu bilim
adamı El Cezeri’nin 1206 yılında yaptığı saat kabul
edilir.
Mekanik Saatler(ya da Analog Saatler): Bu tür
saatlerdeki mekanizma ağırlığın asılı olduğu ipi ya
da zinciri kısa aralıklarla tutan ve bırakan bir
düzendir. Bu düzen tüm modern saatlerin de
ortak özelliğidir.
Dijital Saat (ya da Elektronik Saat): Günümüzde
en çok kullanılan saatlerdir. İlk elektrikli saat
1840 senesinde İngiliz saatçı Barwise ve Skoç A.
Bain tarafından yapılmıştır. Pille çalışan saatler,
İkinci Dünyâ Savaşı sırasında Almanlar tarafından
geliştirildi.
